[19/04/2023]

Νέες εκδόσεις

• Κατράνης, Αλέξανδρος Κ. (2023). Η ναυμαχία του Ναβαρίνου – Με το βλέμμα του διπλωμάτη. Συμβολή στη μελέτη της διπλωματίας της Ελληνικής Επανάστασης 1821. Αθήνα: Παπαζήσης.
• Κολοβός, Ηλίας - Πάλλης, Γιώργος - Πούλος, Παναγιώτης (επιμέλεια) (2023). Οθωμανικά μνημεία στην Ελλάδα. Κληρονομιές υπό διαπραγμάτευση. Αθήνα: Καπόν. Βιβλιοπαρουσιάσεις: Μάρω Βασιλειάδου, «Μάρτυρες της μνήμης υπό συζήτηση», Καθημερινή 8.3.2023. Ελένη Μάρκου, ανάρτηση στο ΑΜΕ-ΜΠΕ 26.2.2023.
• Λούκος, Χρήστος (2022). Μια σύντομη ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης. Αθήνα: Θεμέλιο. Βιβλιοπαρουσίαση στο ieidiseis και στις Αναγνώσεις της Αυγής. Συνέντευξη (2021) του συγγραφέα στους Χρ. Γάλλο και Β. Καραμανωλάκη. Ραδιοφωνική συζήτηση του συγγραφέα με τον Β. Καραμανωλάκη (26.3.2023) στα ΑΣΚΙ.
• Νταλμάου, Εδουάρδ (2023). Οι χάρτες που άλλαξαν τον κόσμο τον κόσμο. Η ιστορία της χαρτογραφίας πολύ πριν το ίντερνετ. Αθήνα: Κάκτος.
• Πουγαρίδης, Στέφανος (2023). Έλληνας είσαι ή γίνεσαι; Μια μελέτη για την κατασκευή της εθνικής ταυτότητας στη Φλώρινα του Μεσοπολέμου. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.
• Φώκος, Στέλιος (2023). Ο Λόρδος Μπάιρον στην Ελλάδα, 1823-1824. Ο «φιλελληνισμός» και η προσφορά του στην Επανάσταση του 1821. Αθήνα: Οδυσσέας.
• Heneage, James (2023). Η πιο μικρή ιστορία της Ελλάδας, μτφρ Παππάς Ανδρέας. Αθήνα: Πατάκης.
• Onassis Stegi, “Ιστορία μιας πόλης. Μέρος έκτο. Η σύγχρονη μετανάστευση”. Dyo Deka, LiFO 764 (March 31, 2023). Ανάρτηση στο com.
• Schoppa, Keith (2023). Μια σύντομη ιστορία του εικοστού αιώνα, μτφρ. Μενέλαος Αστερίου. Αθήνα: Ψυχογιός.

Επετειακά

• «25η Μαρτίου 1821: Ο Αγώνας για την Ανεξαρτησία των Ελλήνων». Μια συζήτηση του Χάρη Αθανασιάδη με τη Γλυκερία Τερζή στην εκπομπή «Ακαδημαϊκές συνεντεύξεις» του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Ανάρτηση στο youtube, 20/3/2023.
• «Πώς (να) διδάσκουμε το Εικοσιένα». Κείμενο του Χάρη Αθανασιάδη. Ανάκτηση 21/3/2023
• «Οι θεσμοί της Επανάστασης». Μια συζήτηση του Γιάννη Αλμπάνη με την ιστορικό Βάσω Σειρηνίδου. Διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση (podcast) στο Eteron history.
• Τα «Μικρά Τεκμήρια για το '21» είναι μια συλλογική έκδοση-αποτέλεσμα συνεργασίας συγγραφέων-επιστημόνων που προσπάθησαν να αναδείξουν διαφορετικές και άγνωστες πτυχές της εποχής εκείνης.
• «Κάνοντας σινεμά στα χρόνια της δικτατορίας». Διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση (podcast), πρώτο επεισόδιο στη σειρά Τέχνη και αντίσταση σε σκοτεινούς καιρούς με τη Κωνσταντίνα Βούλγαρη.
• «Ρεμπέτικο, κλαρίνο, Dylan, το τραγούδι στη δικτατορία». Διαδικτυακή ραδιοφωνική μετάδοση (podcast), στη σειρά Τέχνη και αντίσταση σε σκοτεινούς καιρούς. Ο Διονύσης Σαββόπουλος και ο Γιώργος Μεράντζας συζητούν με την Κωνσταντίνα Βούλγαρη.

On line για τραυματικά και επίμαχα ιστορικά ζητήματα

• Συναρπαστικοί «Ιστορικοί Περίπατοι» για τον Ελληνικό Εμφύλιο 1946-1949. Μέρος 1ο και Μέρος 2ο.
• «Εκτόπιση και εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων (1943-1944). Ιστορία και μνήμη». Δρ. Οντέτ-Βαρών, Συνεργάτις Εβραϊκού Μουσείου της Ελλάδος. Ανάρτηση βίντεο 22 Μαρτίου 2023.

Εκθέσεις, συνέδρια, σεμινάρια

• «Η Τύχη των Παιδιών κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος στη Γαλλία 1940-44» – Σεμινάριο για Εκπαιδευτικούς στο Maison d’Izieu 3-6 Ιουλίου 2023.

Ιστότοποι-ιστοσελίδες με ενδιαφέρον για την ιστορική εκπαίδευση

• Το Istorima είναι ένα μεγάλο εγχείρημα συλλογής προφορικών ιστοριών που εδρεύει στην Ελλάδα. Έχει στόχο να μας συνδέσει μεταξύ μας αλλά και με την κοινή μας Ιστορία, συλλέγοντας 20.000 ιστορίες από διαφορετικές εποχές και θεματικές. Συνέντευξη του Κώστα Αγγελάκου σε ερευνήτρια του Ιστορήματος σχετικά με το ψηφιακό εκπαιδευτικό παιχνίδι «Βύρων», τη δυνατότητα αξιοποίησής του στη διδακτική πράξη, την ανατομία της ελληνικής εκπαίδευσης, το έργο και τις τοποθετήσεις του αφηγητή.
• “What roles did women play in Medieval times?”. Αγγλόφωνος ιστότοπος με ενδιαφέρον διδακτικό υλικό, για παιδιά ηλικίας 11-14 ετών (key-stage 3). Αφορά τους ρόλους των γυναικών στον Μεσαίωνα. Αξιοποιούνται ως ιστορικές πηγές πολλά αποσπάσματα μεσαιωνικών λατινικών χειρογράφων, μεταφρασμένα στα αγγλικά.
• Ενδιαφέρουσα συνέντευξη ενός Διευθυντή Λυκείου (φιλόλογου-ιστορικού) για την κουλτούρα συνεργασίας, το κλίμα στο σχολείο, την αξιολόγηση, αλλά και την σχολική ιστορική εκπαίδευση. Podcast ανάρτηση 20.3.2023.
• [Ραδιοφωνικά] Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ)
• LiFO - Φωτογραφία. Ιστοσελίδα με φωτογραφίες από την παλιά Αθήνα και δεσμούς σε σχετικούς ιστότοπους.
• Ο κρυφός κώδικας ενός πίνακα, υπό τη σκιά της Ακρόπολης,υπό τη σκιά του πολέμου,από τον Χριστόφορο Μαρίνο. Ένα συναρπαστικό ταξίδι στη ζωγραφική με άξονα τον πίνακα, «Αθηναϊκή βραδιά» του Ιάκωβου Ρίζου (1897) από τη LiFO.
• Η ενηλικίωση μιας αγωνιστικής γενιάς.Η ΕΠΟΝ, η ΠΕΑΝ και οι άλλες οργανώσεις που οδήγησαν μια γενιά παιδιών και εφήβων από την αθωότητα στον πατριωτικό και πολιτικό αγώνα. Συζήτηση της Οντέτ Βαρών Βασάρ με τον Γιάννη Χαραλαμπίδη. Podcast, ανάρτηση 6.4.23.

Αρθρογραφία

• «Ο θησαυρός των ελληνικών περιοδικών του 19ου αιώνα». Μια μοναδική έκδοση από τη Βιβλιοθήκη της Βουλής με την πολυετή έρευνα της Μάρθας Καρπόζηλου στον ελληνικό περιοδικό Τύπο. Φιλήμων Καραμήτσος, ανάρτηση 24.3.2023 στην Εφημερίδα των Συντακτών.
• «Ποιος φταίει που επιζεί η Χρυσή Αυγή;». Διότι η συζήτηση για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον των ακροδεξιών μορφωμάτων παραμένει επίκαιρη. Απόψεις πολιτικών αναλυτών στην Καθημερινή, 18.4.2023.

Αρθρογραφία για τα ιστορικά κόμικ

• Η χρυσή εποχή του γκράφικ νόβελ. Έλληνες εκδότες και ταλαντούχοι δημιουργοί μιλούν στην «Κ» για το πώς οι εικονογραφημένες σελίδες συνυπάρχουν με τα κλασικά έργα. Ανάρτηση στην Καθημερινή, 12.3.2023.
• Ανάρτηση (25.3.2023) του Μ. Ιωαννίδη στα Χανιώτικα Νέα για το «“1800”: Η ιστορία της (προ)επανάστασης σε κόμικ» του Θανάση Καραμπάλιου.
• «Η Αννα Φρανκ «κόπηκε» από σχολείο στις ΗΠΑ». Ανάρτηση (12.4.2023) στην Καθημερινή για την απόσυρση εικονογραφημένης έκδοσης του ημερολογίου της Άννας Φρανκ στην Φλόριντα των ΗΠΑ.
• «Όταν στα κόμικ γράφεται ιστορία». Ανάρτηση (16.4.2023) της Ε. Τζαννάτου στην Καθημερινή.

Διεθνείς τοποθετήσεις

• EuroClio, History Education in the Digital Age: Five Key Takeaways from the Second Forum on History Education of the Council of Europe. Πέντε βασικά πορίσματα του ετήσιου συνεδρίου του Συμβουλίου της Ευρώπης που έλαβε χώρα στις Βρυξέλλες, 7-8 Μαρτίου 2023.
• European Union (2022). Guidelines for teachers and educators on tackling disinformation and promoting digital literacy through education and training.
• https://booksnotbombs.org/
• Rethinking Greece | Nicholas Doumanis on the last century of Greek history: Greeks are resilient and resourceful.

Γιώργος Ιωάννου,  Σκεπτόμενος, καθ' οδόν

Φωτογραφία αναρτημένη σε ιστοσελίδα του  Lifo – αφιέρωμα στην αναδρομική έκθεση «Εσωτερική διαδρομή» με έργα του Έλληνα ζωγράφου και χαράκτη, Γιώργου Ιωάννου (1926-2017), που διοργανώθηκε  στην Δημοτική Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων.