[21/4/2025]
Η αρχή της ισότητας και η αρχή της διαφοράς του J. Rawls ως εγγυήσεις του δικαιώματος της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση
Κων. Μιχοπούλου, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μέλος ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, Εντεταλμένη Διδάσκουσα Πανεπιστημίου Λονδίνου
Περίληψη
Η παρούσα μελέτη εξετάζει το δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση μέσα από το πρίσμα της αρχής της ισότητας και της αρχής της διαφοράς του J. Rawls καταλήγοντας στον συγκερασμό των αρχών αυτών ως εγγυήσεων της ανεμπόδιστης και αποτελεσματικής άσκησης του δικαιώματος που οφείλει να εγγυάται το κοινωνικό κράτους δικαίου, για την υλοποίηση του συνταγματικού στόχου της πραγμάτωσης της κοινωνικής προόδου μέσα σε ελευθερία και δικαιοσύνη. Για τον σκοπό αυτό, το κοινωνικό κράτος οφείλει να παρεμβαίνει «αναδιανεμητικά», προκειμένου να εξασφαλίσει μια ουσιαστική ή αναλογική ισότητα στην πρόσβαση στα αγαθά και τις ευκαιρίες με στόχο την εξομάλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων. Έτσι, στον χώρο της εκπαίδευσης, μόνο με την εξάλειψη των διακρίσεων και τη διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση και δη στη δωρεάν εκπαίδευση, που αποτελεί προϋπόθεση του δικαιώματος παροχής ουσιαστικής εκπαίδευσης, μπορεί να υλοποιηθεί το πλήρες περιεχόμενο του δικαιώματος της εκπαίδευσης, το οποίο αποβλέπει στην ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού με την καλλιέργεια δημοκρατικής συνείδησης και την απόκτηση «δημοκρατικής πολιτειότητας». Ένα σύστημα, λοιπόν, παροχής δημόσιας εκπαίδευσης το οποίο εξασφαλίζει ισότητα ευκαιριών και απουσία κάθε διάκρισης μεταξύ των μαθητών, διασφαλίζει το κοινωνικό consensus, τη «δικαιοσύνη ως ακριβοδικία» και, εν τέλει, τη βιωσιμότητα του θεσμού της εκπαίδευσης ως θεμελιώδους παράγοντα διάπλασης ελεύθερων και υπεύθυνων πολιτών, το οποίο αποτελεί και συνταγματική επιταγή.
Περιεχόμενα του τεύχους 193-194
Δείτε πληροφορίες για τη συνδρομή του 2025 στη σχετική ιστοσελίδα.
Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
