Ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι κάτι καινούριο, επειδή το ονομάσαμε bullying. Μπορεί σήμερα να παρουσιάζει μεγαλύτερη έξαρση αλλά το φαινόμενο υπήρχε πάντα σε όλες τις σχολικές βαθμίδες και σε ποικίλες μορφές ανάλογα με τις συνθήκες, τις περιστάσεις, τα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Αν το σχολείο είναι, όπως λένε, μικρογραφία της κοινωνίας είναι φυσικό να συμβαίνουν σ’ αυτό, σε μικρή κλίμακα, όσα συμβαίνουν και στην κοινωνία. Από την άποψη αυτή ο σχολικός εκφοβισμός δεν είναι παρά επιμερισμός του γενικότερου κοινωνικού εκφοβισμού και, σε κάποιο βαθμό, απότοκό του.

Σχολικός εκφοβισμός είναι η κάθε μορφής επιθετικότητα και βία (από τις απειλές, τις κοροΪδευτικές, απαξιωτικές, μειωτικές ή υβριστικές εκφράσεις ως την παρενόχληση, τη     χειροδικία και τον ξυλοδαρμό) που ασκεί ο πιο δυνατός μαθητής ή μια ομάδα μαθητών  που δρα σαν συμμορία, προς τον αδύναμο, τον ξένο, το ‘’διαφορετικό’’ μαθητή ή στο μαθητή που έχει κάποιο ‘’κουσούρι’’ και πάντως δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί τον εαυτό του, για διάφορους λόγους. Οι ενέργειες αυτές είτε γίνονται ‘’για πλάκα’’ είτε για άλλους λόγους (τρομοκράτηση ή και ληστεία) βιώνονται τραυματικά από το θύμα και συχνά οδηγούν σε απρόβλεπτες καταστάσεις, ακόμη και σε αυτοκτονίες.

Αν θέλουμε να αναζητήσουμε τα αίτια, θα πρέπει να εισδύσουμε σε ποικίλες κοινωνικές, οικογενειακές ή ψυχικές παθογένειες που διαμόρφωσαν τους δράστες αλλά και τα θύματα ενίοτε  του σχολικού εκφοβισμού. Αυτό βέβαια απαιτεί ειδικές γνώσεις και μελέτες  για κάθε  περίπτωση. Γενικά όμως θα πρέπει να πούμε ότι η κοινωνία που ζούμε προβάλλει και εκτρέφει, επομένως καλλιεργεί και αναπαράγει βία. Ο κινηματογράφος, η τηλεόραση, το διαδίκτυο, τα ηλεκτρονικά παιγνίδια των παιδιών, αλλά και οι κουκουλοφόροι, τα ΜΑΤ, η τρομοκρατία, οι τζιχαντιστές, οι χούλιγκανς, οι πόλεμοι, οι συρράξεις και οι φασιστικές τάσεις δείχνουν  μια κοινωνία όπου τα ήθη έχουν αγριέψει, όπου απλώνεται η βία και η βαρβαρότητα, όπου η δύναμη καθορίζει το δίκαιο και όπου η ανθρώπινη ζωή έχει χάσει την αξία της. Είναι λοιπόν επόμενο πολλά παιδιά που ανατρέφονται μέσα σε σκληρό, βίαιο, αυταρχικό κοινωνικό ή/και οικογενειακό περιβάλλον να βιώνουν και να ενστερνίζονται τη βία οι δράστες ή το φόβο τα θύματα του bullying.

’ραγε τι θα μπορούσε να κάνει το σχολείο; Το σχολείο, με τη φροντίδα της πολιτείας, θα μπορούσε ίσως να ξαναπάρει στα χέρια του την αγωγή, από την οποία έχει πλέον σχεδόν παραιτηθεί, και να μεταδίδει στα παιδιά, μαζί με τις γνώσεις, όχι την ιδεολογία του κάθε εκπαιδευτικού αλλά τις υγιείς κοινωνικές αρχές και αξίες που υπαγορεύει το δημοκρατικό μας πολίτευμα. Θα μπορούσε επίσης το σχολείο  να προστατεύει τους αδύναμους μαθητές, τα υποψήφια θύματα του σχολικού εκφοβισμού, και παράλληλα να επιτηρεί και να νουθετεί με κάθε τρόπο (συμβουλευτική, ψυχολογική βοήθεια, τιμωρία) τους μαθητές που εκδηλώνουν επιθετική ή βίαιη συμπεριφορά. Εδώ πάντως θα πρέπει να υπενθυμίσουμε και πάλι την ανάγκη του σχολικού ψυχολόγου.