Η Λωζάννη (γαλ. Lausanne), πόλη της Δ. Ελβετίας, που αναφέρεται στο σκωπτικό λαϊκό τραγούδι, για πράγματα διαφορετικά και συνήθως άνισης αξίας, είναι πολύ γνωστή από τη συνθήκη του 1922, που υπογράφτηκε μετά την κατάρρευση του ελληνικού μετώπου της Μικράς Ασίας και ρύθμιζε θέματα διεθνούς και ελληνοτουρκικού ενδιαφέροντος, ιδιαίτερα με τη σατανική επινόηση της ανταλλαγής των πληθυσμών.
Η ορθογραφία, όμως, της λέξης, στα κείμενα και σε ορισμένα λεξικά, παρουσιάζει αδικαιολόγητα τριπλή γραφή: Λωζάννη, Λωζάνη και Λοζάνη. Ασφαλώς, η δεύτερη και η τρίτη γραφή είναι εσφαλμένες, καθώς αντίκεινται στον κανόνα της απλοποίησης των ξένων λέξεων, ο οποίος ισχύει για τις λέξεις που εισάγονται εφεξής στη νεοελληνική γλώσσα (π.χ. σίριαλ, καρμπιρατέρ, τρέιλορ) και όχι, φυσικά, με αναδρομική ισχύ, σε όσες έχουν εισαχθεί, προ πολλού χρόνου, στο ελληνικό λεξιλόγιο (πρβλ. Βρυξέλλες, Ν. Υόρκη, Βαρκελώνη, Σαίξπηρ, Γκαίτε, Βολταίρος κ.ά.).
Η διαφοροποίηση αυτή, ως προς τη σωστή γραφή της λέξης, παρατηρείται, δυστυχώς, και στα σχολικά εγχειρίδια της Ιστορίας. Συγκεκριμένα, στο διδακτικό βιβλίο της Γ' Γυμνασίου, Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, στην ενότητα 39: Εξελίξεις σε Ελλάδα και Τουρκία μετά το μικρασιατικό πόλεμο, και στις σελίδες 109-110, αναφέρεται η Συνθήκη της Λοζάνης (sic), έξι φορές, ενώ στα παραθέματα των Γ. Γιανουλόπουλου και Γ. Μαυροκορδάτου, στην ίδια σελίδα, αναγράφεται, Συμφωνία - Σύμβαση στη Λωζάνη. Αντίθετα, στο δ.β. της Γ' τάξης Γενικού Λυκείου και Δ' τάξης Εσπερινού Λυκείου Γενικής Παιδείας, Ιστορία του νεότερου και του σύγχρονου κόσμου, και στη σελίδα 88, αναγράφεται σωστά. Η Συνθήκη Ειρήνης (!) της Λωζάννης.
Το πρόβλημα αυτό, της ύπαρξης δηλ. στα διδακτικά βιβλία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης τριών διαφορετικών γραφών στην ίδια λέξη, δεν προκαλεί μόνο σύγχυση στους μαθητές, αλλά είναι και δείγμα προχειρότητας και ανευθυνότητας καθώς και άγνοιας χρήσης των κανόνων της νεοελληνικής γλώσσας. Την ευθύνη βέβαια δεν την φέρουν αποκλειστικά και μόνο οι συγγραφείς των εκάστοτε εγχειριδίων, αλλά και οι κριτές - αξιολογητές, οι φιλόλογοι επιμελητές, αλλά κυρίως οι υπεύθυνοι του έργου του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου. Οίκοθεν νοείται ότι το Παιδαγωγικό Ινστιτούτο οφείλει πρωτίστως, ασκώντας τον απαραίτητο συντονισμό, να δίνει σαφείς οδηγίες στους επιμελητές, για την τήρηση ενιαίας γραμμής, ώστε να αποφεύγονται οι διαφοροποιήσεις, αλλά και οι υιοθετήσεις, από τους επιμελητές, προσωπικών απόψεων, ως προς τη γλώσσα, κατά παρέκκλιση των ισχυόντων κανόνων Γραμματικής και Συντακτικού.
