Σχετικά αργά, περί τα τέλη της δεκαετίας του '80, γνώρισα φιλικά αυτόν τον υπέροχο άνθρωπο και σπουδαίο φιλόλογο, τον Κώστα Τοπούζη. Ως τότε η γνωριμία μας ήταν τυπική. Τον εκτιμούσα ως συνάδελφο, είχα διαβάσει εργασίες του για τη σύγχρονη ποίηση στη «Νέα Παιδεία», ήξερα το τετράτομο ερμηνευτικό του βοήθημα, γνώριζα εξίσου τυπικά τη σύζυγό του Μαρία Σαμαρά και τη δουλειά της στον Όμηρο, αλλά τόσο μόνο.

Το 1989 ήμουν Πρόεδρος του Α' Βαθμολογικού Κέντρου (Κυψέλη) και στην Επιτροπή είχα συμπεριλάβει τον Τοπούζη, για να επιβλέπει τη διόρθωση της Έκθεσης. Σε κάποιο διάλειμμα της δουλειάς με ρώτησε, μιλώντας μου στον Πληθυντικό, αν γνώριζα κάποιον εκδότη που θα ενδιαφερόταν για μετάφραση αρχαίας τραγωδίας. Τον ρώτησα ποια τραγωδία έχει μεταφράσει και με έκπληξη τον άκουσα να μου απαντά, ΟΛΕΣ. Του ζήτησα δείγμα και την επόμενη μου έφερε ένα ντοσιέ με χειρόγραφα άψογα τακτοποιημένα. Ήταν όλες οι τραγωδίες του Αισχύλου.

Όταν τις διάβαζα το βράδυ διαπίστωνα ότι η έκταση του εγχειρήματος συστοιχούσε με την ποιότητα. Σύγχρονη, ζωντανή γλώσσα, χαμηλή φωνή, εσωτερική καύση, ελλειπτικότητα, ποιητικότητα, όλα. Ήταν μια μετάφραση «εσωτερικού χώρου» χωρίς τις στυλιζαρισμένες και ηχηρές φόρμες του Γρυπάρη και του Μύρη. Γλώσσα ελεύθερη με ουσιαστική μέθεξη στο πνεύμα και στην ανάσα, χωρίς να προδίδει το γράμμα.

Έδειξα τη δουλειά του Τοπούζη στον Μιχάλη Μπακιρτζή, των εκδόσεων «Επικαιρότητα», όπου έβγαζα κι εγώ τα βιβλία μου. Ο Μιχάλης ξενύχτησε διαβάζοντας, ενθουσιάστηκε, κι αμέσως αρχίσαμε να σχεδιάζουμε οι τρείς μας τη σειρά «Αρχαίο Ελληνικό Θέατρο», που ολοκληρώθηκε σε 47 μικρούς, καλαίσθητους τόμους με όλες τις αρχαίες τραγωδίες και κωμωδίες σε μετάφραση, εισαγωγή, σχόλια του Τοπούζη και με δική μου «Διεύθυνση σειράς».

Με τον ίδιο τρόπο εξέδωσε αργότερα τους Αρχαίους Λυρικούς, το ’σμα Ασμάτων, την Αποκάλυψη του Ιωάννη, την Παλατινή Ανθολογία, πάντα στις εκδόσεις «Επικαιρότητα», αφού με τον Μιχάλη Μπακιρτζή, Θρακιώτες κι οι δυο, δέσανε. Δηλαδή ο Τοπούζης μετέφρασε όλη σχεδόν την αρχαία ελληνική ποίηση, ενώ έχει μείνει ανέκδοτος ο Όμηρος. Παράλληλα εξέδωσε και το πρωτότυπο ποιητικό έργο του σε συγκεντρωτική έκδοση, που με τίτλο «Υλικό Ιστοριοδιφίας» καλύπτει 7 τόμους. Πολυγραφότατος.

Ο φιλόλογος Κώστας Τοπούζης ήταν κυρίως ποιητής. Έζησε ποιητικά, με την ποίηση, για την ποίηση. ’νθρωπος με υψηλό ήθος, ευγένεια, δικό του στυλ, δικό του πρόσωπο. Στο πνεύμα αριστοκράτης και στη δουλειά ανθρακωρύχος. Πέρασε τη ζωή του γράφοντας και διδάσκοντας, στην τάξη 35 χρόνια. Θυμάμαι στην κηδεία του ήταν ανάμεσά μας κι ο Φώτης Κουβέλης, που μου είπε ότι τον είχε δάσκαλο τον Τοπούζη στα Τρίκαλα και τον θυμόταν πάντα. Όπως όλοι οι μαθητές και οι μαθήτριές του άλλωστε.

Τώρα, τρία χρόνια από την απουσία του, η άξια σύντροφος της ζωής του Μαρία Σαμαρά εξέδωσε σε ωραιότατη έκδοση (τυπωθήτω - λάλον ύδωρ) μια σειρά ποιητικών κειμένων του Τοπούζη σαν σημειώσεις, σκέψεις, σχόλια που συνόδευαν το μεταφραστικό του έργο στην αρχαία ποίηση. Μονόλογοι από τη συναναστροφή και τη συνομιλία του με τους αρχαίους. Λυρισμός και λάλον ύδωρ ο τίτλος, και ξανακούμε τη φωνή του. 'Ετσι κι αλλιώς ο Κώστας Τοπούζης ο φιλόλογος, ο δάσκαλος, ο ποιητής, ο μεταφραστής άφησε κληρονομιά το παράδειγμα του και το έργο του που θα μείνει.