Φαίνεται πως ζούμε σε μια χώρα που το πάθημα δεν γίνεται μάθημα. Γιατί πώς αλλιώς να εξηγήσουμε τις τόσες χαμένες - πριν ακόμη ξεκινήσουν - "μεταρρυθμίσεις". Σαν ένα θεατρικό που αποφασίζουμε να το ανεβάζουμε ανά πενταετία, με νέους βέβαια υποκριτές αλλά με την ίδια σκηνοθεσία, έστω και εάν έχει αποδειχθεί ότι δεν οδήγησε στην αναμενόμενη μέθεξη. Οι ίδιες λοιπόν κάθε φορά εξαγγελίες από την εκάστοτε πολιτική ηγεσία του υπουργείου παιδείας για ένα διαφορετικό, σύγχρονο, νέο, δυναμικό... σχολείο, που οδηγούν - αυτόματα πλέον - την εκπαιδευτική κοινότητα στην ίδια και απαράλλακτη αρνητική στάση. Ο συνθηματικός λοιπόν λόγος της πολιτείας αντιπαρατίθεται με τον αρνητικό - μηδενιστικό σε ακραίες του μορφές - λόγο των εκπαιδευτικών, τουλάχιστον αυτών που εκφράζονται δημόσια. Έτσι σε αυτή την χωρίς τέλος αλλά και νόημα αντιδικία οι παράλληλοι τελικά αυτοί λόγοι φαντάζουν όχι μόνο κενοί περιεχομένου αλλά και ατελέσφοροι, καθώς δεν οδηγούν σε δημιουργικές συγκρούσεις ή στην όποια σύνθεση θα επέτρεπε να γίνουν ουσιαστικά βήματα στο χώρο της εκπαίδευσης.

Έναν ακόμη κρίκο σε αυτή την αλυσίδα των χαμένων ευκαιριών φαίνεται να βάζει και η τωρινή πολιτική ηγεσία του υπουργείου παιδείας. Γιατί για μιαν ακόμη φορά επιλέγεται η ίδια αποτυχημένη πρακτική, η ίδια ατελέσφορη πορεία. Μεγαλόστομες διακηρύξεις: "Το νέο σχολείο", "το νέο Λύκειο", "Πρώτα ο μαθητής", "Μείζων Πρόγραμμα Επιμόρφωσης", "Ριζική αναδιάρθρωση του πλαισίου λειτουργίας της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης"... Και όλα αυτά με περισσή σπουδή σε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα οικονομικής δυσπραγίας και σοβαρών κοινωνικών αντιδράσεων, που εντείνει τα αρνητικά αντανακλαστικά. Τις δεδομένες μάλιστα αυτές αντιστάσεις ενισχύει το πέρασμα στη δράση. Ας σταθούμε σε δυο ενδεικτικές επιλογές της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου.

Τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα: Επιτροπές εργάζονται πυρετωδώς για τα προγράμματα του νέου λυκείου, που πρέπει να εισαχθούν στα σχολεία από την αρχή της επόμενης σχολικής χρονιάς. Πώς όμως συγκροτήθηκαν αυτές οι επιτροπές; Με ποια κριτήρια; Πόσοι εκπαιδευτικοί της πράξης συμμετέχουν στο νέο αυτό σχεδιασμό; Και ποιος χρόνος προβλέπεται για την απαραίτητη πιλοτική εφαρμογή; Εκτός εάν τελικά δοθούν στους εκπαιδευτικούς ως προϊόντα προς εφαρμογή. Ακριβώς όπως όλες τις προηγούμενες φορές. Κι ας οδηγήθηκε όλο το εγχείρημα σε αποτυχία...

Αλλά και το Πρόγραμμα της μείζονος επιμόρφωσης φαίνεται να ακολουθεί τον ίδιο προσανατολισμό. Αρκεί η ανάγνωση τόσο του πλαισίου αναφοράς όσο και των μελετών διερεύνησης των επιμορφωτικών αναγκών για να συνειδητοποιήσουμε ότι πρόκειται για μια διεκπεραιωτική διαδικασία. Αν μάλιστα αληθεύει ότι τα κριτήρια επιλογής των συντονιστών ήταν απολύτως ποσοτικά (πόσα και όχι ποιας ποιότητας άρθρα είχαν γράψει οι υποψήφιοι) τότε η τύχη του συγκεκριμένου προγράμματος είναι προδιαγεγραμμένη.

Μα και η τύχη του σχολείου, που σε αυτό το δυσμενές οικονομικά και κοινωνικά πλαίσιο πορεύεται χωρίς πυξίδα. Εγκλωβισμένο σε παρωχημένες πρακτικές, που δεν επιτρέπουν ούτε σε εκείνους τους εκπαιδευτικούς που προσπαθούν να δημιουργήσουν τις όποιες ρωγμές να διαμορφώσουν ένα δημιουργικό κλίμα. Και ας το χρειαζόμαστε περισσότερο ίσως από ποτέ σε αυτή τη φάση...