[9/2/2025]
Είμαστε στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσουμε ότι εντός των επόμενων εβδομάδων θα κυκλοφορήσει το βιβλίο του Κώστα Μπαλάσκα, Ανασκαφή.
Ο Κώστας Μπαλάσκας γράφει την Ανασκαφή (ο τίτλος δηλωτικός της πρόθεσής του) το 2021-2022, λίγο πριν φύγει από τη ζωή, και είναι, όπως ο ίδιος σημειώνει, ένα εκπαιδευτικό αφήγημα. Ο συγγραφέας, χρησιμοποιώντας την τεχνική της εσωτερικής συνέντευξης, γράφει στις 144 σελίδες του βιβλίου την προσωπική του ιστορία, την προσωπική του διαδρομή και μέσα από αυτήν, την ιστορία της ελληνικής Εκπαίδευσης, από το 1964 έως τις μέρες μας.
Η Ανασκαφή είναι ένα βιβλίο με αυτοβιογραφικά στοιχεία, κυρίως όμως είναι μία ξεχωριστή μαρτυρία για την ιστορία και το παρόν της ελληνικής Εκπαίδευσης.
«– Πιστεύεις, Κ., ότι η Eκπαίδευσή μας βελτιώθηκε πολύ σ’ αυτά τα χρόνια;
– Οπωσδήποτε, όπως και όλη η ζωή μας, άλλωστε. Αλλά ενώ όλα τα στοιχεία δείχνουν τη βελτίωση, έχω την αίσθηση πως η ίδια η Εκπαίδευση μάλλον υποβαθμίστηκε, απαξιώθηκε, υποτιμήθηκε, αποδυναμώθηκε. Δεν έχει πια το κύρος και την αίγλη που είχε άλλοτε, δεν δίνει τις ελπίδες και τις προοπτικές που έδινε άλλοτε. Ίσως η πληθώρα των Α.Ε.Ι., ο πληθωρισμός των πτυχιούχων και των πτυχίων, που συχνά δεν έχουν αντίκρισμα ούτε στην Παιδεία ούτε στην Αγορά Εργασίας, ίσως επειδή το εκπαιδευτικό κύρος περιορίστηκε σε ορισμένες Σχολές ή ανέβηκε στις μεταπτυχιακές σπουδές και σε ορισμένα πανάκριβα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού. Κυρίως όμως, νομίζω, επειδή άλλες δυνάμεις και άλλες αξίες κυριάρχησαν στη ζωή, εννοώ τις δυνάμεις της Αγοράς και τις οικονομικές αξίες, με πρώτη βέβαια το χρήμα. Ενδιαφέρει πια μόνο η ποσότητα, το κέρδος, το έχειν και κατέχειν, η αφθονία, η κατανάλωση, η εντύπωση, η βιτρίνα. Πόσα βγάζεις, αυτό μετράει, δεν έχει σημασία πώς και από πού. Το πιο καινούργιο, το πιο πολύ, το πιο μεγάλο, το πιο λαμπερό, θεωρείται και το καλύτερο. Αυτή η υλιστική και «εμπορική» νοοτροπία υπονομεύει τους σκοπούς της Εκπαίδευσης. Έτσι μπορεί κάτι να εκσυγχρονίζεται, να εξωραΐζεται, να αποκτά λαμπερό περιτύλιγμα, να δίνει την εντύπωση ότι βελτιώνεται, αλλά η βελτίωση είναι φαινομενική και επιφανειακή, όχι ουσιαστική. Στην ελληνική δημόσια Εκπαίδευση λοιπόν, αυτό που βελτιώθηκε σίγουρα είναι οι συνθήκες, τα μέσα, οι τρόποι σε σύγκριση με το παρελθόν, αλλά όχι και η ίδια η Εκπαίδευση» (σσ. 129-130).
Όσοι διαβάσουν την Ανασκαφή θα προβληματιστούν, όπως και ο συγγραφέας, πάνω σε καίρια ζητήματα της Εκπαίδευσης, θα αναστοχαστούν για την ουσία της Παιδείας σήμερα, θα χαμογελάσουν με την κατά περιπτώσεις σκωπτική ματιά του συγγραφέα, θα προσεγγίσουν καλειδοσκοπικά την ιστορία αλλά και το παρόν της ελληνικής εκπαιδευτικής πραγματικότητας, θα διακρίνουν, τέλος, μέσα από τα προσωπικά βιώματα του συγγραφέα και το δικό τους εαυτό στην Εκπαίδευση.
Πληροφορίες σχετικά με τη διάθεση του βιβλίου: neapaideia.journal@gmail.com
Ο Κώστας Μπαλάσκας διετέλεσε για πολλά χρόνια Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ένωσης "Νέα Παιδεία" και Σύμβουλος Έκδοσης του ομώνυμου περιοδικού.
Ανασκαφή: Σύντομη παρουσίαση
