[18/4/2022]

Μυθιστορηματικές βιογραφίες για παιδιά, ιστορικός γραμματισμός και αποδόμηση έμφυλων στερεοτύπων. Ένα παράδειγμα.

Ρόζη Αγγελάκη, Διδάσκουσα ΤΕΠΑΕ ΑΠΘ/ Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, ΣΕΠ ΕΑΠ, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια ΤΕΠΑΕ ΑΠΘ

Περίληψη

Το παιδικό ιστορικό μυθιστόρημα είναι το είδος που ασχολείται με την Ιστορία με τρόπο που χαρακτηρίζεται από επιλεκτικότητα και μονομέρεια. Οι συγγραφείς αντανακλώντας μερικά την ιστορική πραγματικότητα και αξιοποιώντας άλλα κείμενα, δύνανται να επιλέξουν ανάμεσα σε ένα ιστορικό συμβάν ή σε ένα σύνολο από τέτοια μιας οριοθετούμενη ιστορικής εποχής, ώστε να αποδώσουν γεγονότα και ήθη της εκάστοτε περιόδου, συνδυάζοντάς τα με το λογοτεχνικό δράμα. Συγγενές με το ιστορικό μυθιστόρημα είδος είναι η μυθιστορηματική βιογραφία: Οι συγγραφείς τέτοιων έργων, δίδοντας μεγαλύτερο βάρος στην ιστορική ακρίβεια – επικαλούμενοι, όμως, πάντα το συναίσθημα των αναγνωστών τους και συμπλέκοντας ιστορικά με πλασματικά γεγονότα-, στοχεύουν, κατά κανόνα, στην ανάδειξη συγκεκριμένων ιστορικών προσώπων και όχι τόσο στην αναδίπλωση μιας εποχής.

Στο παρόν άρθρο θα μας απασχολήσει ο τρόπος με τον ο οποίο η Κίρα Σίνου, στο έργο της με τίτλο Άννα και Θεοφανώ, Πριγκίπισσες στα ξένα, (Κέδρος 2004) επιστράτευσε τη δημιουργική της φαντασία και ισορροπώντας ανάμεσα στην Ιστορία και τον τεκμηριωτικό λόγο, από τη μια, και τη φαντασία, την επινόηση και τη μυθοπλαστική αφήγηση , από την άλλη, αποπειράθηκε να καταστήσει τους ανήλικους αναγνώστες κοινωνούς μιας μακρινής πραγματικότητας με κοινωνική, ανθρωπολογική και ιστορική σημασία. Θα επισημανθεί, επίσης, ο τρόπος με τον οποίο, μέσα από την εξιστόρηση γεγονότων της βυζαντινής Ιστορίας, προσπάθησε να παρουσιάσει αξιακά συστήματα, προτυπα και ιδέες που μπορούν να έχουν αντίκρισμα στη σύγχρονη εποχή, όπως, λ.χ. είναι ο κατακερματισμός αλλοτινών ηθικοπλαστικών στερεοτύπων από το γυναικείο φύλο.

Λέξεις- κλειδιά: παιδικό ιστορικό μυθιστόρημα, μυθιστορηματική βιογραφία, Βυζάντιο, έμφυλα στερεότυπα

Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.