Με αφορμή τον κριτικό στοχασμό του Αργύρη Αρχάκη στο βιβλίο του «Από τον εθνικό στον μετα-εθνικό λόγο»

Ελένη Σκούρτου

Η παρουσίαση ενός βιβλίου σπανίως μένει στα όρια του ίδιου του βιβλίου. Έτσι και το βιβλίο του Αργύρη Αρχάκη (ΑΑ) μάς δίνει την αφορμή για να μιλήσουμε για την τριπλή σχέση συγγραφέας-κείμενο-αναγνώστης/-στρια, να μετακινηθούμε μπρος-πίσω μέσα σ’ αυτή τη σχέση, αλλάζοντας / προσαρμόζοντας την εστίαση. Προφανώς, ο συγγραφέας με την εμπρόθετη κατάθεσή του προκαλεί τον κριτικό αναγνώστη / την κριτική αναγνώστρια σε έμμεσο διάλογο μαζί του. Μέχρι πού θα φτάσει αυτός ο διάλογος; Το θέμα παραμένει ανοιχτό και, μάλιστα, γεννά την επιθυμία αυτός ο διάλογος να μην παραμείνει περιστασιακός. Ο ίδιος ο ΑΑ δηλώνει επιθυμία διαλόγου με τον αναγνώστη / την αναγνώστρια, επειδή θέτει στο τραπέζι το ερώτημα «και τώρα τι κάνουμε;». Ως απάντηση, ο ΑΑ καταθέτει μια πρόταση πολιτικού λόγου, που τον εμπλέκει προσωπικά. Ο ΑΑ δεν παραμένει στον ασφαλή χώρο της επιστημονικής παρατήρησης, δεν εξαντλεί το ενδιαφέρον του στο να δείξει τις δυνατότητες της κριτικής ανάλυσης λόγου, που είναι και το κεντρικό μεθοδολογικό εργαλείο στην έρευνά του. Προχωράει σε ριψοκίνδυνες ατραπούς, προτείνει πολιτική δράση που ξαφνιάζει στο περιεχόμενό της, αλλά δεν ξαφνιάζει ως συνέπεια των κοινωνικά ερμηνευμένων διαπιστώσεών του. Πρόκειται για μια πορεία του ΑΑ, ένα πολιτικό project σε εξέλιξη. Θα προσπαθήσουμε εδώ να φωτίσουμε αυτή την πορεία, μέσω της δικής μας αναγνωστικής εμπειρίας με το έργο του. 

Η Ελένη Σκούρτου είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Γλωσσικής και πολιτισμικής πολυμορφίας στο σχολείο, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.