[18/04/2023]

Συμπεριληπτική εξ αποστάσεως μάθηση: Σχεδιασμός περιβαλλόντων μάθησης και διαδικτυακές κοινότητες πρακτικής στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών

Άννα Αποστολίδου, Καθηγήτρια-Σύμβουλος Ε.Α.Π.

Ελίνα Τσιρόγκα, Εκπαιδευτικός/Υποψήφια διδάκτορας Τ.Ε.Α.Π.Η.-Ε.Κ.Π.Α.

Αλεξάνδρα Ανδρούσου, Καθηγήτρια Διδακτικής Μεθοδολογίας του Ε.Κ.Π.Α.

Μαρία Ιακώβου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας του Ε.Κ.Π.Α.

Περίληψη

Αντλώντας από το πλαίσιο σχεδιασμού του επιμορφωτικού προγράμματος Teach.in.G. που υλοποιείται από τα τμήματα Φιλολογίας και Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία με την οικονομική υποστήριξη της UNICEF, το κείμενο περιγράφει ένα εγχείρημα δημιουργίας κοινοτήτων πρακτικής και συμπεριληπτικής μάθησης εντός πλαισίου ασύγχρονης εξ αποστάσεως επιμόρφωσης, το οποίο υποστηρίζεται από ένα τυπικό Σύστημα Διαχείρισης της Μάθησης. Δεδομένου ότι το πρόγραμμα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στη συμπεριληπτική και διαφοροποιημένη παιδαγωγική, υποστηρίζεται ότι είναι σημαντικό οι παιδαγωγικές αρχές που διατρέχουν το περιεχόμενό του να αποτυπώνονται στη δομή, την αισθητική σχεδίαση και την εσωτερική διάρθρωση της πλατφόρμας μάθησης και του εκπαιδευτικού και υποστηρικτικού υλικού που αυτή περιέχει. Η εργασία θεμελιώνει θεωρητικά τις μεθοδολογικές επιλογές σχεδίασης του επιμορφωτικού προγράμματος στις προσεγγίσεις της εξατομικευμένης και διαφοροποιημένης μάθησης και της εμβύθισης των εκπαιδευόμενων σε δυνητικά περιβάλλοντα μάθησης. Παράλληλα, προτείνει μια ριζική επανεξέταση των απρόσωπων και καρτεσιανά συγκροτημένων περιβαλλόντων εξ αποστάσεως διδασκαλίας, που συχνά αποξενώνουν τις/τους συμμετέχουσες/συμμετέχοντες και ναρκοθετούν την ομαδοσυνεργατική μάθηση και την ανάπτυξη αλληλέγγυων σχέσεων κριτικού διαλόγου μεταξύ τους. Το παράδειγμα του συγκεκριμένου επιμορφωτικού προγράμματος προσφέρει μια δέσμη σχεδιαστικών πρακτικών, οι οποίες αφενός επικυρώνουν τη θέση του McLuhan για την ψηφιακή συνθήκη («Το μέσο είναι το μήνυμα») και αφετέρου καλλιεργούν τον πολυτροπικό γραμματισμό και τις συνεργατικές κουλτούρες μάθησης στη διδασκαλία από απόσταση.

Λέξεις-κλειδιά: συμπεριληπτική εξ αποστάσεως εκπαίδευση, διαφοροποιημένη παιδαγωγική, σχεδιασμός της μάθησης, συστήματα διαχείρισης της μάθησης, κοινότητες πρακτικής

Inclusive distance learning: Designing learning environments and online communities of practice in teacher training

Anna Apostolidou, Adjunct lecturer, Hellenic Open University,

Elina Tsiroga, Teacher / PhD Candidate FEChE-NKUA

Alexandra Androusou, Professor of Teaching Methodology of NKUA

Maria Iakovou, Associate Professor of Linguistics of NKUA

Abstract

Drawing on the design framework of the Teach.in.G. training program that is implemented by the Departments of Philology and Early Childhood Education of the National and Kapodistrian University of Athens with the support of UNICEF, the paper outlines a design perspective that encourages inclusive learning and online communities of practice in an asynchronous distance learning framework, supported by a Learning Management System. Focusing on a program that places particular emphasis on inclusive and differentiated instruction, it is argued that it is crucial for the pedagogical principles to be reflected on the structure, the aesthetic design and internal configuration of the learning platform, as well as on the educational and supportive material it contains. The paper theoretically grounds the methodological and design choices on the approaches of individualized learning and the immersion of participants in virtual learning environments. At the same time, it proposes a radical re-examination of the impersonal and Cartesian-driven distance learning environments, which often alienate participants and undermine collaborative learning and critical dialogue. The example of the Teach.in.G. training program offers a set of design practices, which on the one hand validate McLuhan’s position on the digital condition (“The medium is the message”), and on the other hand cultivate multimodal literacy and collaborative learning cultures in distance learning.

Keywords: inclusive distance education, differentiated pedagogy, learning design, learning management systems, communities of practice

Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.