
[29/12/2025]
Διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού έργου: «Δικά μας παιδιά» της Σοφίας Νικολαΐδου. Μια διδακτική εφαρμογή και στις τρεις τάξεις του Γενικού Λυκείου Αξιού Θεσσαλονίκης, 2024 – 2025 .
Μαρία Διαμαντοπούλου, Αντιγόνη Κουιμτζή, Παυλίνα Γεωργιάδου, Ελένη Μαλιγκάνη, Πανταζής Μητελούδης, φιλόλογοι του Γ.ΕΛ. Αξιού
Περίληψη
Το παρόν διδακτικό σενάριο αφορά στη διδασκαλία ολόκληρου λογοτεχνικού έργου σε όλες τις τάξεις του Λυκείου. Η προσέγγιση του επιλεγμένου λογοτεχνικού έργου «Δικά μας παιδιά» της Σοφίας Νικολαΐδου (εκδ. ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ, 2024) σχεδιάστηκε ώστε να ολοκληρωθεί σε χρονικό διάστημα δύο μηνών στη Β' Λυκείου και αναπτύσσεται σε τρεις φάσεις σε κάθε επιλεγμένη ενότητα του βιβλίου: πριν από την ανάγνωση, κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης και μετά την ανάγνωση. Οι μαθητές/-τριες μελετούν το βιβλίο, ερμηνεύουν τις στάσεις ζωής των κεντρικών ηρώων του και τις αξίες που αυτοί υιοθετούν, εργαζόμενοι ομαδικά και ακολουθώντας σε ορισμένες δραστηριότητες τη μέθοδο project. Τέλος, πειραματίζονται με δραστηριότητες δημιουργικής γραφής αξιοποιώντας τα μοτίβα, τους λογοτεχνικούς χαρακτήρες και τα αποσπάσματα από το βιβλίο που μελέτησαν και σχηματοποιώντας τις ιδέες που αποκόμισαν από τη δημιουργική ανάγνωση των εμπεριεχομένων κεφαλαίων και τις σχετικές συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στη σχολική τάξη. Στο ίδιο μοτίβο οργανώνεται παράλληλα, με κάποιες διαφοροποιήσεις, η διδασκαλία στην Α' και στη Γ' Λυκείου.
Στο σημερινό σχολείο, για να θεωρηθεί επιτυχής η διδασκαλία της λογοτεχνίας, είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί η δημιουργική ανάγνωσης και η δημιουργική γραφή, καλλιεργώντας την αποκλίνουσα σκέψη, να απομακρυνθεί η λογοτεχνία από τον φορμαλισμό και να τοποθετηθεί στο κέντρο των ανθρωπιστικών σπουδών. Μια λογοτεχνία που δημιουργείται από τον άνθρωπο αλλά και για τον άνθρωπο, για τον αναγνώστη/-τρια, για τον μαθητή/-τρια που θα αφήσει την προσωπική του/της εμπειρία πάνω στο έργο. Μέσω της δημιουργικής προσέγγισης επεκτείνεται η φαντασία λόγω των γλωσσικών και διανοητικών υπερβάσεων και κινητοποιούνται γνωσιολογικοί και μαθησιακοί μηχανισμοί, προκειμένου να γίνει εύληπτο από τον αναγνώστη το περιεχόμενο του μελετώμενου βιβλίου. Η δημιουργική γραφή χαράζει νέες πορείες στη διερευνητική, ερμηνευτική και αισθητική διάσταση του μαθήματος αλλά και στη διαμόρφωση θετικής στάσης απέναντι στον γραπτό πειραματισμό και την προσωπική ενδοσκόπηση. Η προσεκτική μελέτη των χαρακτήρων προάγει την ενσυναίσθηση και αρκετά συχνά οδηγεί στην ταύτιση με τους χαρακτήρες του κειμένου, μυώντας ευκολότερα τον νεαρό/-ή αναγνώστη/-στρια στα προβαλλόμενα από τον συγγραφέα κοινωνικά προβλήματα.
Περιεχόμενα του τεύχους 195-196
Δείτε πληροφορίες για τη συνδρομή του 2025 στη σχετική ιστοσελίδα.
Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.