Με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζω στο αναγνωστικό κοινό του Περιοδικού μας το νέο αυτό βιβλίο του φίλου και συναδέλφου κ. Δημητρίου Χ. Σκλαβενίτη (εφεξής Δ.Χ.Σ.), στο οποίο ανθολογείται ένας μεγάλος αριθμός μελετημάτων και δοκιμίων του, που αφορούν σε Φιλολογικά θέματα (κείμενα διδακτικής θεωρίας και πράξης κλπ) και σε Λευκαδίτικα (μελέτες για θέματα και προσωπικότητες της Λευκάδας).
Στο σύνολό τους, σχεδόν, οι εργασίες αυτές που φιλοξενούνται στον παρουσιαζόμενο τόμο, έχουν δημοσιευθεί (ελάχιστες δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά), τόσο στη Φιλολογική και στα Σεμινάρια της Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων, όσο και σε διάφορα επαρχιακά Περιοδικά και κυρίως, στα Πρακτικά και τις Επετηρίδες της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών. Συντροφευμένες τώρα οι μελέτες αυτές στην οικεία ατμόσφαιρα του βιβλίου, θα είναι προσιτές στους πολλούς, ενώ όπως ήταν διασπαρμένες στα διάφορα έντυπα που αναφέραμε, μόνο λίγοι ερευνητές θα μπορούσαν να τις εντοπίσουν ή ακόμη και θα κινδύνευαν να παρασυρθούν από το ποτάμι της λήθης και να ξεχαστούν.
Το πολυσέλιδο αυτό βιβλίο του Δ.Χ.Σ. (εκτείνεται στις 400 σελ. Μεγάλου σχήματος) κυκλοφορήθηκε πρόσφατα από τις εκδόσεις "Πορεία". Είναι το τρίτο στη σειρά αυτοτελές σύγγραμμα του συγγραφέα, μετά από τα δύο εκτενή επίσης, αξιόλογα πονήματά του, το ένα για το Λευκαδίτη ποιητή Νάνο Βαλαωρίτη (εκδ. "Νεφέλη", 2000) και το άλλο για το Φιλόλογο και συγγραφέα Χριστόφορο Μηλιώνη (εκδ. "Σοκόλης", 2003). Στις σελίδες του παρουσιάζεται η ευπρεπής διαδρομή και το έργο ενός καταξιωμένου εκπαιδευτικού και πνευματικού ανθρώπου. Ενός εκπαιδευτικού που διακόνησε για 35 συναπτά χρόνια την Εκπαίδευση ως Φιλόλογος καθηγητής, Γυμνασιάρχης, Λυκειάρχης και Σχολικός Σύμβουλος και υπήρξε, επίσης, για πολλά χρόνια δραστήριο μέλος του Δ.Σ. της Π.Ε.Φ., καθώς και συντονιστής της Ομάδας Εργασίας της για τα Νέα Ελληνικά. Ο Δ.Χ.Σ. δεν είναι μόνο ο εγκρατής Φιλόλογος με την πλούσια εκπαιδευτική, διδακτική, επιστημονική και συγγραφική δράση, αλλά και ο αγαπητός και χαρισματικός δάσκαλος με τη γνωστή Σωκρατική του αύρα στις παραδειγματικές διδασκαλίες του στην τάξη, όπως και στις εισηγήσεις του στα Φιλολογικά και στα Λευκαδίτικα Συνέδρια. Οι ζεστές ανθρώπινες σχέσεις του, η αμεσότητα της επικοινωνίας του με τους άλλους, το λεπτό του χιούμορ και πολλά άλλα συναφή χαρακτηριστικά του, τον καταξίωσαν στις συνειδήσεις των μαθητών, των φίλων και των συναδέλφων του ως Επιστήμονα και Δάσκαλο. Παράλληλα, είναι και ο σοβαρός μελετητής του Πολιτισμού της γενέτειράς του Λευκάδας, στου οποίου την ανάδειξη, αξιοποίηση και προβολή έχει συμβάλει σημαντικά, τόσο με μια μεγάλη σειρά εργασιών, όσο και με τη συμμετοχή του τα τελευταία 30 περίπου χρόνια στο Δ.Σ. της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών, ως μέλος του κατ' αρχάς και ως Πρόεδρος του αργότερα. Με τις ιδιότητές του αυτές συνδιοργάνωσε πολλά και επιτυχή Συνέδρια κα Ημερίδες αφιερωμένα στη Λευκάδα.
Το βιβλίο που παρουσιάζουμε, απαρτίζεται από τις παρακάτω 4 ενότητες: Τα "Φιλολογικά" (δειγματικές διδασκαλίες, προβληματισμοί, θέσεις και απόψεις για τα Προγράμματα μαθημάτων στο Γυμνάσιο κ.α.), τα "Λευκαδίτικα" (κείμενα για θέματα και πρόσωπα της Λευκάδας), την "Αναφορά σε δύο Φιλολόγους" (το έργο και η προσφορά στην Εκπαίδευση και τη Λογοτεχνία του Δημήτρη Πλάκα και του Χριστόφορου Μηλιώνη) και τις "Παρουσιάσεις φιλολογικών και λογοτεχνικών βιβλίων". Τα περιεχόμενα του τόμου ολοκληρώνονται με ένα κατατοπιστικό Πρόλογο του συγγραφέα και με το αναλυτικό Εργογραφικό του Σημείωμα.
Οι 4 αυτές ενότητες του περιλαμβάνουν συνολικά 35 μικρές και μεγάλες εργασίες, ταξινομημένες, σε κάθε ενότητα, με τη χρονολογική σειρά της συγγραφής τους. Στα "Φιλολογικά" καταχωρίζονται 5 από τις οποίες οι τρείς πρώτες είναι δοκιμές-προτάσεις διδασκαλίας ενοτήτων από κείμενα της Α.Ε.Γ. ή της Ν.Ε. Γλώσσας στο Γυμνάσιο, στην τέταρτη παρουσιάζονται οι απόψεις Φιλολόγων κ.α. για τα υπέρ ή κατά επιχειρήματα για την επαναφορά ή όχι της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο, και τέλος στην Πέμπτη (δημοσιεύεται εδώ για πρώτη φορά) επισημαίνονται και σχολιάζονται χωρία από το έργο του Θουκυδίδη, που αναφέρονται στην ιστορική μέθοδο. Τα "Λευκαδίτικα", που είναι και η μεγαλύτερη σε έκταση ενότητα σε σχέση με τις άλλες (21 εργασίες), αναφέρονται σε ιστορικά, κοινωνικά, πολιτικά κ.α. θέματα της Λευκάδας, σε επίκαιρα γεγονότα (π.χ. "Οι Γιορτές Λόγου και Τέχνης") και σε προσωπικότητες της διανόησης, επιστήμης, Εκπαίδευσης, Λογοτεχνίας, Τέχνης κλπ του νησιού, όπως για τον Αριστοτέλη και Νάνο Βαλαωρίτη, Γεράσιμο Γρηγόρη, Αριστοτέλη Χαραμόγλη, Πάνο Ροντογιάννη, Αριστόξενο Σκιαδά, Σπύρο Ασδραχά, Τζαβαλά Καρούσο κ.α. Όλες αυτές οι εργασίες έχουν δημοσιευθεί στα "Πρακτικά", "Επετηρίδες", "Αφιερώματα" κλπ. των τοπικών Συνεδρίων, εκτός από εκείνη που αναφέρεται στον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη ως πολιτικό, η οποία δημοσιεύεται τώρα για πρώτη φορά.
Γενικότερα, τα "Λευκαδίτικα" του Δ.Χ.Σ. πλουτίζουν τη βιβλιογραφία του νησιού του, παρέχουν μια ψηφιδωτή εικόνα του πολιτισμού του και αποτελούν όχι μόνο θησαύρισμα γνώσης, πείρας, μακροχρόνιας μελέτης και έρευνάς του, αλλά και τον καρπό της απέραντης αγάπης του προς το γενέθλιό του τόπο. Ασφαλώς τα μελετήματα αυτά θα αποτελέσουν για τους μελλοντικούς μελετητές της Λευκάδας σημείο αναφοράς και πηγή πληροφοριών.
Τέλος, προκειμένου για τις δύο τελευταίες ενότητες του βιβλίου, την "Αναφορά σε δύο Φιλολόγους" και τις "Παρουσιάσεις φιλολογικών και λογοτεχνικών βιβλίων", δεν σχολιάζουμε περαιτέρω τα περιεχόμενά τους, όπως έγινε με τις προηγούμενές του, επειδή θεωρούμε ότι οι τίτλοι τους είναι αρκούντως δηλωτικοί ως προς το θέμα αυτό.
Η ποικιλία των θεμάτων-εργασιών που περιλαμβάνει ο τόμος, η μεθοδικά επιμελημένη οργάνωση και ταξινόμησή τους, η αμεσότητα της γραφής, το ανεπιτήδευτο ύφος και η εκφραστική της πληρότητα, η καλή γνώση της βιβλιογραφίας, όπως τη μαρτυρεί το πλήθος των υποσέλιδων σημειώσεων και τα παραθέματα που δανείζεται ο συγγραφέας από τα βιβλία-πηγές του, φανερώνουν το εύρος των ενδιαφερόντων του, τη στέρεη επιστημονική του σκευή και την τεκμηριωμένα κριτική του σκέψη. Ο Δ.Χ.Σ., συνεχίζοντας τη μεγάλη πνευματική παράδοση του νησιού του, προσεγγίζει στις εργασίες του αυτές τα θέματά του με ευαισθησία και αγάπη και με τη διεισδυτική ματιά του ανασύρει κατά τη διαπραγμάτευση τους το καίριο και ουσιαστικό, παίρνει θέση στον προβληματισμό που δημιουργούν και υποστηρίζει με απλό και πειστικό τρόπο τις απόψεις, τις προτάσεις και πορίσματα στα οποία καταλήγει.
Ο θεματικά πολυσυλλεκτικός και καλαίσθητος εκδοτικά αυτός τόμος, αποτελεί τον πολύχυμο καρπό της πολύμοχθης και πολύχρονης εκπαιδευτικής και επιστημονικής προσπάθειας του Δ.Χ.Σ. και σταθμό της συγγραφικής του δράσης. Πρόκειται για μια αληθινή πνευματική κιβωτό και για ένα ουσιώδες απόκτημα για όλους μας. Δεν αποτελεί μόνο ένα χρηστικό εφόδιο για τους διδάσκοντες φιλολόγους ή ένα πραγματικό βοήθημα βαθύτερης γνωριμίας των Λευκαδίων με τη γενέτειρά τους ή τη δική μας ξενάγηση στη σύγχρονη πολιτιστική και πνευματική ζωή του νησιού, αλλά και παρουσιάζει (γεγονός εξίσου σημαντικό) την εκπαιδευτική και επιστημονική διαδρομή ενός Δασκάλου, που δεν αρκέστηκε στα τυπικά διδακτικά του καθήκοντα στην τάξη, αλλά αναλώθηκε, προσφέροντας στους νεότερους συναδέλφους του τη διδακτική του εμπειρία και ερευνώντας τα θέματα του πολιτισμού και της κοινωνίας της ιδιαίτερης πατρίδας του, την ώρα που οι σειρήνες της παραπαιδείας έμελπαν τραγούδια με υποσχέσεις μιας πολύ ανετότερης υλικά ζωής, αν πειθόταν να τις ακολουθήσει, για τον ίδιο και την οικογένειά του.
Ο Δ.Χ.Σ. φαίνεται ότι κατόρθωσε κι εδώ-όχι όμως αδικαιολόγητα- να διευκολύνει τον σχετικά ενθουσιώδη τόνο της γραφής του και να υψώσει ακόμη πιο πάνω την εκτίμησή μας προς το πρόσωπό του ως Επιστήμονα, Δασκάλου και Ανθρώπου. Τον συγχαίρουμε και τον ευχαριστούμε και για το νέο αυτό βιβλίο του. Έτσι απλά, αλλά εγκαρδίως και ειλικρινώς.
