ShareThis
Η Javascript πρέπει να είναι ενεργοποιημένη για να συνεχίσετε!

Άρθρα

Βιβλιοσυστάσεις Τεύχους 138

1. Συλλογικό, Πολιτισμική ετερότητα και ανθρώπινα δικαιώματα. Προκλήσεις για την εκπαίδευση, επιμέλεια: Αλεξάνδρα Ανδρούσου, Νέλλη Ασκούνη, εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2011.

Ενδιαφέρουσα εκδοτική πρόταση με αρκετά αξιόλογα κείμενα διεπιστημονικού χαρακτήρα τα οποία πραγματεύονται τις αντιφάσεις, τα διλήμματα και τις αντιπαραθέσεις που προκαλεί ο συσχετισμός των εννοιών "πολιτισμική ετερότητα" και "ανθρώπινα δικαιώματα" στο σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα με τη θεωρητική προσέγγιση των ορίων ανάμεσα στον οικουμενικό χαρακτήρα των δικαιωμάτων και στις κοινοτιστικές προσεγγίσεις της ετερότητας παρουσιάζονται αναλύσεις εστιασμένες στην εκπαίδευση και κυρίως στη διαχείριση της ετερότητας στη σημερινή σχολική πραγματικότητα. Αξίζει να επισημάνουμε ιδιαίτερα τα κείμενα του Α. Τάκη για τις πολιτικές διαχείρισης της ετερότητας και τα ζητήματα που θέτουν σε θέματα σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων , του Κωστή Παπαϊωάννου για τα δικαιώματα ως πρόκληση για την "εθνική ομοιογένεια" και βέβαια του Νίκου Αλιβιζάτου για τη θρησκευτική ελευθερία των μειονοτήτων και τα σχετικά ζητήματα που γεννιούνται στην κοινωνία και την εκπαίδευση.

2. Peter Burke, Πολιτισμικός υβριδισμός, μετάφραση: Ειρήνη Σταματοπούλου, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2010.

Μετά το σημαντικό βιβλίο "Αυτοψία. Οι χρήσεις των εικόνων ως ιστορικών μαρτυριών" του καθηγητή Πολιτισμικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Cabridge P. Burke που εκδόθηκε το 2003, ακολούθησαν και άλλες εκδόσεις βιβλίων του, με τελευταία τον Πολιτισμικό Υβριδισμό. Το βιβλίο μελετά μεθοδικά τις ολοένα πιο συχνές και ενδιαφέρουσες πολιτισμικές συναντήσεις κάθε είδους. Με όποιο τρόπο κι αν αντιδρά κανείς, είτε συμφωνώντας είτε απορρίπτοντας την παγκόσμια τάση προς την ανάμειξη ή την υβριδοποίηση δεν μπορεί να την αγνοήσει. Γι' αυτό σε ποικίλα επιστημονικά πεδία αφιερώνεται σήμερα ολοένα και μεγαλύτερη προσοχή στις διαδικασίες πολιτισμικής συνάντησης, αλληλεπίδρασης, ανταλλαγής και υβριδοποίησης. Ο ιστορικός Peter Burke πραγματεύεται αυτά τα συναρπαστικά και ανταγωνιστικά φαινόμενα, παρουσιάζοντας και κρίνοντας θεωρίες, πρακτικές, διαδικασίες και γεγονότα με διαλεκτικό και επιστημονικά έγκυρο τρόπο.

3. ΜΑΡΚΣ ΣΤΕΦΑΝ, Γιατί ακολούθησαν τον Χίτλερ; Η ψυχολογία του εθνικοσοσιαλισμού. Μετάφραση:Στράτος Ν. Δορδανάς, Επιμέλεια, Αιμίλιος Δημ. Μαυρουδής, Εκδόσεις Παπαδήμας, Αθήνα 2011

Συχνά όλοι μας αναρωτιόμαστε ή μας ρωτούν μαθητές ή φοιτητές μας γιατί ακολούθησαν εκατομμύρια άνθρωποι τον Αδόλφο Χίτλερ; Πως μπόρεσαν να παραπλανηθούν σε τέτοιο βαθμό; Ο κοινωνιολόγος Στέφαν Μάρκς αναλύοντας μια σειρά συνεντεύξεων πρώην στελεχών της Χιτλερικής Νεολαίας, αξιωματικών των SS και μελών του Γερμανικού Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, προσπαθεί να ερμηνεύσει την "έλξη" που ασκούσε ο Εθνικοσοσιαλισμός και να εξηγήσει τις μεθόδους, με τις οποίες το Γ' Ράιχ προσήλκυε οπαδούς και τους κρατούσε δέσμιους για την επίτευξη των σκοπών του. Με επιστημονικά τεκμηριωμένο τρόπο αποδεικνύει ότι ο Εθνικοσοσιαλισμός ενθουσίαζε τους οπαδούς του στοχεύοντας όχι στη λογική αλλά στο συναίσθημά τους χρησιμοποιώντας τα αισθήματα της ντροπής και τα τραύματα του πολέμου καθώς και την ψυχολογική εξάρτηση. Το τελικό συμπέρασμα της έρευνας αυτής είναι ότι η εκμετάλλευση όλων αυτών είναι περισσότερο εφικτή σήμερα που διαθέτουμε και τα μέσα αλλά και αναπτύσσεται σταδιακά ένα κίνημα ανορθολογισμού που "γοητεύεται" από εθνικοσοσιαλιστικές συμπεριφορές. Η επισήμανση αυτού ακριβώς του κινδύνου και η ανάγκη επαγρύπνησης όλων, και ιδιαίτερα των ανθρώπων της παιδείας, αποτελούν βασικό συμπέρασμα της μελέτης αυτού του βιβλίου που αξιοποιεί δημιουργικά της επιστήμες της Ιστορίας, της Κοινωνιολογίας και της Ψυχολογίας.

4. Δώρα Κάββουρα, Διδακτική της Ιστορίας. Επιστήμη, Διδασκαλία, Μάθηση, Εκδόσεις Μεταίχμιο, Αθήνα 2011.

Η Δώρα Κάββουρα είναι ένας από πιο αξιόλογους επιστήμονες που ασχολούνται με τη διδακτική της Ιστορίας. Γι' αυτήν η Διδακτική της Ιστορίας αποτελεί το πεδίο σύγκλισης πολλών επιστημονικών τομέων, χωρίς αυτό να περιορίζει την αυτονομία της. Ακολουθώντας σ' αυτό το βιβλίο αμφίδρομη πορεία, από τη θεωρία στην εμπειρική έρευνα και το αντίστροφο, μελετά και αναλύει με τρόπο συνεκτικό τη διπλή δραστηριότητα που συντελείται στην τάξη, τη διδασκαλία και τη μάθηση, και επιχειρεί να την κάνει περισσότερο ορατή. Χαρτογραφεί τις διαδρομές της μάθησης, τη σχέση μαθητών/-τριών με την ιστορική γνώση και εμβαθύνει στον σχεδιασμό των βέλτιστων συνθηκών για το μετασχηματισμό αυτής της σχέσης σε κριτική και αναστοχαστική διαδικασία. Οι προτάσεις του βιβλίου φέρουν τη σφραγίδα αυτής της διαφορετικής στάσης απέναντι στο σχολικό μάθημα της Ιστορίας και στοχεύουν να συμβάλουν ώστε να γίνει η Ιστορία ελκυστική και ενδιαφέρουσα. Αυτήν την προσέγγιση επιβάλλεται να μελετήσουν πολλοί εκπαιδευτικοί αλλά κυρίως διδάσκοντες την Ιστορία στα ελληνικά πανεπιστήμια για να απεγκλωβιστούν από τη δογματική αντίληψη ότι για τη διδασκαλία της Ιστορίας αρκεί μόνο η κατοχή του γνωστικού αντικειμένου. Αφήστε που κι αυτή η έννοια ταυτίζεται για πολλούς με μια στείρα γεγονοτολογική παρουσίαση των ιστορικών εξελίξεων.

5. KRESS GUNTHER, LEEUWEN THEO VAN, Η Ανάγνωση των εικόνων- Η γραμματική του οπτικού σχεδιασμού,Επιστημονική Επιμέλεια, Έφη Παπαδημητρίου, εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2011.

Πρόκειται αναμφισβήτητα για εκδοτικό γεγονός η αναθεωρημένη έκδοση του πρωτοπόρου βιβλίου των Κress - Van Leeuwen για την οπτική επικοινωνία. Οι συγγραφείς, αντλώντας άφθονα παραδείγματα από ζωγραφιές παιδιών και εικόνες βιβλίων, από φωτογραφίες εφημερίδων και έργα τέχνης, καθώς και από τρισδιάστατες μορφές, όπως τα γλυπτά και τα παιδικά παιχνίδια, εξετάζουν τους τρόπους με τους οποίους οι εικόνες μεταδίδουν νοήματα και αξιοποιούνται στην επικοινωνία. Η αναθεωρημένη έκδοση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και νέο υλικό για τις κινούμενες εικόνες και το χρώμα, ιστότοπους και εικόνες απ' το διαδίκτυο και ιδέες για το μέλλον της οπτικής επικοινωνίας. Πολύ ενδιαφέρουσα και επιστημονικά έγκυρη η εισαγωγή της Έφης Παπαδημητρίου, μιας από τις πιο αξιόλογες ερευνήτριες στην Ελλάδα στο επιστημονικό αυτό πεδίο.


Συντάκτες

Ενημερωτικό δελτίο