Συνηθίζονται οι απολογισμοί ανά 12 μήνες, ιδίως φέτος, σε μια προσπάθεια να μην ακυρωθεί οτιδήποτε θετικό μπροστά σε ογκώδη αρνητικά. Υπάρχουν, όμως, πολλά δηλητηριώδη, που δε θα εξαλειφθούν νοερά ούτε μόνο με τον αναστοχασμό. Την ανάλυση, όταν δεν οδηγεί σε παράλυση, την κυρώνει η εφαρμογή, η δράση. Και οι δικαστικές αποφάσεις.
Ορόσημο, η καταδίκη της «Χρυσής Αυγής». Στοίχημα, η αναχαίτιση των όμορων «ιδεολογιών». Οι συνθήκες εξαιτίας του Covid-19 μπορεί να είναι για εμάς πρωτόγνωρες. Ο αντισημιτισμός, η ακροδεξιά, ο φασισμός, ο λαϊκισμός και τα συμπαρομαρτούντα τους, όχι. Όσοι τα έχουν ζήσει και υποστεί στο ιστορικό παρελθόν είναι ακόμα στη ζωή και μιλούν γι’ αυτά.
«Παρατηρητήριο για τη Διδασκαλία της Ιστορίας στην Ευρώπη» ονομάζεται η πρωτοβουλία του Συμβουλίου της Ευρώπης, που περιλαμβάνει τη συγκέντρωση και μελέτη δεδομένων και πληροφοριών για τη διδακτική της Ιστορίας στις χώρες που συμμετέχουν στο πρόγραμμα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η άνοδος του λαϊκισμού και να ενισχυθεί η δημοκρατική εκπαίδευση μέσα από την προσέγγιση της πολυμορφίας.
«The Holocaust as a starting point: Greece and North Macedonia dialogue» ήταν ο τίτλος του τετραήμερου διαδικτυακού σεμιναρίου τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο του 2020, που διοργάνωσαν το The Holocaust Memorial Center for the Jews from North Macedonia, η Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων του ΥΠΑΙΘ και το Mémorial de la Shoah, με τη στήριξη των: Conference of Jewish Material Claims Against Germany, Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος, Ministère fédéral des Affaires étrangères της Β.Μ., Europe for Citizens. 35 εκπαιδευτικοί από την Ελλάδα και τη Βόρεια Μακεδονία μέσα από διαλέξεις και εργαστήρια επανεξέτασαν την ιστορική γνώση του Ολοκαυτώματος και των γενοκτονιών, τη συνδύασαν με τις Κοινωνικές Σπουδές, τα κοινωνικά δίκτυα και τον κινηματογράφο, για να αντιμετωπιστεί, ήδη μέσα από τις τάξεις, η άνοδος του αντισημιτισμού, οι φυλετικές διακρίσεις και η ρητορική του μίσους σε όλο τον κόσμο.
Το «Σημείο για τη μελέτη και την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς» είναι μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε τη δράση της την επομένη της καταδίκης της εγκληματικής οργάνωσης, ακριβώς επειδή το φαινόμενο ούτε δημιουργήθηκε ούτε θα σταματήσει εν μία νυκτί. Χρονολόγιο, χαρτογράφηση, βιβλιογραφία, διαδικτυακές συζητήσεις και εκπαιδευτικό υλικό σχεδιασμένο από εκπαιδευτικούς, προσαρμοσμένο στα γνωστικά αντικείμενα του αναλυτικού προγράμματος.
Τρεις γενναίες προσπάθειες, συμπράξεις προσώπων, φορέων και κρατών, που καλούν τον εκπαιδευτικό κόσμο να μην αποστρέφει το βλέμμα από τις ιστορικές αλήθειες και τη σύγχρονη πραγματικότητα. Μας καλούν να μην παριστάνουμε ότι δε βλέπουμε, να μην ισχυριστούμε εκ των υστέρων ότι δε γνωρίζαμε.
Ο Πρίμο Λέβι με τη συγκλονιστική περιγραφή «Η αυγή. Στο πάτωμα η ντροπή, τα σπασμένα ισχνά μέλη, το πράγμα Σόμογκυ»[1] οριοθετεί την απανθρωποποίηση που πρεσβεύουν επιλεκτικά οι παραπάνω «ιδεολόγοι». Η ελληνική δικαιοσύνη στάθηκε -με πάταγο- στον αντίποδα αυτού του παρελθόντος. Η δική μας ευθύνη, να ρωτάμε, να αναρωτιόμαστε, να μη χρησιμοποιήσουμε ερωτηματικό στο «Ποτέ ξανά!». Και να είμαστε συνειδητά και πεισματικά «με τις μέλισσες».[2]
Νατάσα Μερκούρη, φιλόλογος, εκπαιδευτικός, αντιπρόεδρος της "Νέας Παιδείας"
[1] Λέβι, Π. (20072). Εάν αυτό είναι ο άνθρωπος. Μτφ. Χ. Σαρλικιώτη. Αθήνα: Εκδόσεις Άγρα.
[2] Καμπαγιάννης, Θ. (2020). Με τις μέλισσες ή με τους λύκους. Αθήνα: Αντίποδες.
