[21/04/2023]

Λογοτεχνία, λογοτεχνική γεωγραφία, λογοτεχνική χαρτογράφηση, ψηφιακές γεωχωρικές εφαρμογές και αφήγηση: εννοιολογική οριοθέτηση, κριτική επισκόπηση και διερεύνηση του πεδίου

Μουλά Ευαγγελία, Φιλόλογος, Μεταδιδακτορική ερευνήτρια ΕΚΠΑ, Σ.Ε.Π. στο Ε.Α.Π

Περίληψη

To παρόν άρθρο εξετάζει τις έννοιες του χώρου και του τόπου ως εγγενή συστατικά του λογοτεχνικού φαινομένου και της αφήγησης γενικότερα. Θίγονται ζητήματα λογοτεχνικής γεωγραφίας και χαρτογράφησης, με τη δεύτερη να αποτελεί βασική ερμηνευτική πρακτική της πρώτης. Γίνεται αναφορά στη νεο-γεωγραφία, δηλαδή την διαδικασία κατά την οποία ένα εκλεκτικό σύνολο διαδικτυακών γεωχωρικών εργαλείων αξιοποιείται για την περιγραφή και την τεκμηρίωση πτυχών της ζωής τους, της κοινωνίας ή του περιβάλλοντος. Η γεωχωρική αυτή λογοτεχνική χαρτογράφηση δε, διακρίνεται στην εξ αποστάσεως θετικιστική προσέγγιση (distant mapping) και στην βαθιά- φαινομενολογική (deep mapping), που η μεν επικεντρώνεται σε μια ομάδα χαρακτηριστικών ενός ή περισσοτέρων κειμένων με σκοπό την ανάδειξη των λογοτεχνιών γεωγραφιών ενός συγγραφέα, είδους, μοτίβου ή εποχής και η δε απεικονίζει μεμονωμένα κείμενα με σκοπό την ανάλυση της χωρικής δομής μιας ιστορίας. Ακολουθούν σχετικά παραδείγματα από τον διεθνή και ελληνικό χώρο καθώς και από την αξιοποίηση ψηφιακών χαρτών ως γεννητριών αφήγησης. Τέλος σχολιάζονται οι αφηγήσεις εαυτού στα κοινωνικά δίκτυα μέσω της δήλωσης τοποθεσίας.

Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.