[4/5/2024]
Το συναξάρι του τιμημένου γαϊδάρου: Μια ελεύθερη απόδοση του έργου της βυζαντινής μας παράδοσης ως πρόταση ανάγνωσης και διδασκαλίας στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση
Βαρβάρα Σπίνουλα, Επίκουρος Καθηγήτρια Ελληνικής Φιλολογίας στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων
Περίληψη
Ένα ανώνυμο βυζαντινό ποίημα, το «Συναξάριον του τιμημένου γαδάρου» έχει αποδοθεί ελεύθερα σε μορφή πεζογραφήματος και προτείνεται για αξιοποίηση στη σχολική τάξη, με πολλαπλά οφέλη: την επαφή των παιδιών με ένα σχεδόν άγνωστο κείμενο της ελληνικής γραμματείας, τη συζήτηση εννοιών (π.χ. η αλληγορία και η σάτιρα στη λογοτεχνία, η δικαιοσύνη, η αδικία και ο σεβασμός στις ανθρώπινες σχέσεις), την ευκαιρία για δημιουργική γραφή και εικονογράφηση, και κυρίως, την αισθητική απόλαυση. Ο γάιδαρος του κειμένου έχει μια ζωή γεμάτη πολλή ταλαιπωρία και λίγο φαγητό. Μια μέρα συναντά έναν λύκο και μια αλεπού που έχουν βγει προς αναζήτηση λείας. Ο γάιδαρος αντιλαμβάνεται ότι διατρέχει κίνδυνο, μα νιώθει αναγκασμένος να δεχθεί την πρόταση των δύο ζώων να τα ακολουθήσει σε ένα ταξίδι. Επιβιβάζονται σε ένα πλοίο και κατά τη διάρκεια του ταξιδιού συναντούν κακοκαιρία. Η αλεπού τότε αφηγείται ένα δήθεν προφητικό της όνειρο για τρικυμία που τώρα επαληθεύεται και καλεί τα ζώα σε εξομολόγηση και σε θανάτωση του πιο αμαρτωλού. Ο λύκος και η αλεπού συγχωρούν ο ένας τις αμαρτίες του άλλου, ενώ ο γάιδαρος κρίνεται αμαρτωλός διότι είχε φάει ένα μαρουλόφυλλο. Ωστόσο, πετυχαίνει τη σωτηρία του και δίνει ένα καλό μάθημα στον λύκο και την αλεπού, οι οποίοι αναγνωρίζουν ότι τον αδίκησαν.
Λέξεις-κλειδιά: «Συναξάριον του τιμημένου γαδάρου», δημώδης βυζαντινή ποίηση, λογοτεχνία στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, μύθοι ζώων
Νέα Παιδεία (2024), τ. 189-190
Δείτε πληροφορίες για τη συνδρομή του 2024 στη σχετική ιστοσελίδα.
Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
