[22/12/2024]
Ποιος ασχολείται με τα Αρχαία Ελληνικά σήμερα;
Η τελευταία μεγάλη συζήτηση (σύγκρουση;) για τα Αρχαία Ελληνικά σταμάτησε κάπου το 2016. Tότε η μείωση των ωρών της διδασκαλίας των Αρχαίων Ελληνικών στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο και η κατάργηση των Λατινικών αναπαρήγαγε τους λόγους για τα Αρχαία Ελληνικά που συναντάμε σταθερά από την ίδρυση του ελληνικού κράτους. Από τη μία, η πολύ ισχυρή γλωσσοκεντρική και εθνοκεντρική παράδοση (Μαρωνίτης, 1978, Γιάννου, 2014), η προβολή της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας ως ανώτερης γλώσσας, ως γλωσσικού προτύπου (Πόλκας, 2001) που πρέπει να διδάσκεται, η ταύτιση της ανθρωπιστικής παιδείας με τα κλασικά γράμματα (Μαρωνίτης, 2007) και από την άλλη, ο ακόμα επίκαιρος λόγος του εκπαιδευτικού δημοτικισμού για την αμφίδρομη πορεία από τον σύγχρονο πολιτισμό στον αρχαίο (Τσάφος, 2004), για την προσέγγιση της αρχαιότητας μέσα από το παρόν, για τη διδασκαλία μέσα από μεταφράσεις (Μαρωνίτης, 1978).
Από τότε, σιωπή. Στην πορεία «έφυγαν» και οι προοδευτικοί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι. Ο λόγος για τα Αρχαία Ελληνικά είναι πια σχεδόν μονοφωνικός. Ακόμα χειρότερα. Για τα Αρχαία δεν μιλούν πια πανεπιστημιακοί ή καταξιωμένοι φιλόλογοι – υπάρχουν ελάχιστες βέβαια εξαιρέσεις- αλλά άνθρωποι που καμία σχέση δεν έχουν με την κλασική φιλολογία ή τη διδακτική. Αυτοί, λοιπόν, όχι μόνο διαφημίζουν τη διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών από το νηπιαγωγείο (κάποτε αυτό μόνο ως ανέκδοτο θα ακουγόταν, αλλά τώρα το ανεχόμαστε), όχι μόνο ταυτίζουν στη διαφήμιση της σχολής τους (!) την Αρχαία με τη Νέα Ελληνική, αλλά εκδίδουν βιβλία για τα Αρχαία Ελληνικά γραμμένα στα Αρχαία Ελληνικά, βιβλία που απευθύνονται μάλιστα σε παιδιά Δημοτικού. Χαρακτηριστικό αυτών των βιβλίων είναι πως δεν υπάρχει μετάφραση στα Νέα Ελληνικά, ως επιβεβαίωση προφανώς της ταύτισης της Ελληνικής με την Αρχαία, αλλά στα Αγγλικά. Η καθαρεύουσα είναι περιττή. Άλλωστε, το ζητούμενο του εθνοκεντρικού λόγου ήταν πάντα να καταστεί η Αρχαία Ελληνική ομιλούμενη γλώσσα των νεοελλήνων. Αν προέβλεπαν αυτή την επιτυχία οι αρχαΐστές του 19ου αιώνα, θα γελούσαν με τις ψευδαισθήσεις των διαφωτιστών της εποχής τους, αλλά και με τη μέση οδό του Κοραή (Χριστίδης, 2005).
Ελευθερία Παπαμανώλη, φιλόλογος, Δρ Επιστημών της Αγωγής
Δείτε πληροφορίες για τη συνδρομή του 2024 στη σχετική ιστοσελίδα.
Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.
