Λένε ότι μαθαίνει κανείς παθαίνοντας. Λένε ότι τα παθήματα γίνονται μαθήματα. Τον πάθει μάθος θέντα γράφει και ο Αισχύλος. Μακάρι να μαθαίναμε από τα παθήματά μας οι Έλληνες.
Πόσο κριτικά προσεγγίζουμε το παρελθόν; Σαφώς περισσότερο από την προηγούμενη φορά. Τα πέντε μαθητικά ντοκιμαντέρ που διακρίθηκαν στον 2ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό ξεχώρισαν κυρίως για την πρωτότυπη, έως και ανατρεπτική, προσέγγιση της ανάγνωσης της Ιστορίας.
Είναι αναμφισβήτητο για όλους μας ότι και στα εκπαιδευτικά πράγματα, όπως και σε πολλά άλλα στη χώρα μας, βρισκόμαστε σε μια κρίσιμη καμπή. Και δεν είναι μόνο η δική μας αδράνεια, η απουσία οράματος, οι για χρόνια χαμένες ευκαιρίες ή οι μη εύστοχες επιλογές.
Ξεκινώντας με ειλικρινείς ευχές για αληθινή Ανάσταση και Φώτιση στη σκέψη και στο πνεύμα των επαϊόντων και μη, χρησιμοποιώ την καβαφική ειρωνεία για να θίξω ένα θέμα από τα παλιά. Τώρα που αποδομούνται όλα τα προγράμματα και τα συστήματα ήρθε επιτέλους και το τέλος της «τρομακτικής» τράπεζας θεμάτων!
Οι τελευταίες εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας, σχετικά με την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων στα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία, παρήγαγε, όπως ήταν φυσικό, μια πλούσια αρθρογραφία στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, με θετικές και αρνητικές ενστάσεις και αντιδράσεις από εκπαιδευτικούς και μελετητές της εκπαίδευσης, που έφεραν το όλο θέμα στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας.
Πριν από 30 τόσα χρόνια η ανδρεοπαπανδρεϊκή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Βερυβάκης, Πανούσης (ο σημερινός υπουργός), Απ. Κακλαμάνης, Κλάδης, κλπ. έχοντας ως στόχο να ελέγχει ες αεί την εκπαίδευση (από το νηπιαγωγείο μέχρι το πανεπιστήμιο) ύστερα από απαίτηση των συνδικαλιστών της ΔΟΕ-ΟΛΜΕ, που τότε ελέγχονταν από το ΠΑΣΟΚ, από τα πρώτα μέτρα που πήρε ήταν η κατάργηση κάθε μορφής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Η σχέση γνώσης και κριτικής σκέψης είναι διαλεκτική και αμφίδρομη. Η γνώση οδηγεί στην ανάπτυξη της κρίσης, ενώ η κρίση προϋποθέτει τη γνώση, για να κρίνουμε κάτι ή κάποιον πρέπει να το/τον ξέρουμε.
Ας μη αναρωτιόμαστε πια γιατί απαξιώθηκε, γιατί υποβαθμίστηκε, γιατί έχασε την αξιοπιστία της και την εμπιστοσύνη του κόσμου η δημόσια εκπαίδευση.
Αν δει κάποιος το εγχειρίδιο με το οποίο τα παιδιά της Α γυμνασίου διδάσκονται τα Αρχαία Ελληνικά (ΑΕ) δε θα ξέρει αν πρέπει να λυπηθεί περισσότερο τα παιδιά για την άσκοπη ταλαιπωρία τους ή τα ΑΕ για τον άδικο διασυρμό τους.
Ενώ έδινα σχήμα στο μυαλό μου στην εισήγηση του Didier Moreau με τίτλο «Τhe challenges of the construction of professional ethics in education and training», σταδιακά ανακοινώνονταν τα νέα Αναλυτικά Προγράμματα για το Λύκειο.
