ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ
ΣΧΟΛΙΑ
Ο ΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ
ΑΦΙΕΡΩΜΑ: Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ
ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ (Γλώσσα, Λογοτεχνία, Ιστορία)
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚH
Ο Στράτος Λαμπράκος, ο Παναγιώτης Μητρούλιας και η Σοφία Παπαλού σχολιάζουν τα θέματα των Πανελλαδικών Εξετάσεων 2022 στο μάθημα "Nεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία".
"Εμπλουτίζω και ενισχύω τον γλωσσικό κώδικα του μαθητή με τη διδασκαλία σημαίνει καλλιεργώ τη γλωσσική του ικανότητα, ώστε να μπορεί να αποδίδει, προφορικά και γραπτά, με ακρίβεια και σαφήνεια αυτό που έχει να πει, αν έχει κάτι να πει (που είναι και το ζητούμενο) παίρνοντας και από τις δυο δεξαμενές ό,τι του χρειάζεται: τον άρτο του ή το ψωμί του, τον οίνο του ή το κρασί του, εφόσον το ψωμί το φτιάχνει (ποιεί) ο αρτοποιός και το κρασί ο οινοποιός."
"Ήταν των χαμηλών τόνων ο Νικήτας, έτσι είναι οι άνθρωποι που πιάνουνε τους βυθούς. Μα και των πολύ λεπτών τόνων κι αποχρώσεων. Μια ακουαρέλα ήταν, τοπίου μοναδικού για έμπειρο μάτι. Από κείνες που ο ευαίσθητος ζωγράφος φτιάχνει όχι σαν γρήγορη σημείωση, αλλά μετά από βαθιά συγκίνηση και στοχασμό για το θέμα του, τα συγκρατεί και τα δύο στο χαρτί μέσα στην εικόνα."
Νέο Πρόγραμμα Σπουδών στη Νεοελληνική Γλώσσα του Λυκείου: διδακτικό σενάριο στη θεματική ενότητα "Φυλετικός και κοινωνικός ρατσισμός"
της Σοφίας Παπαλού
"Στο βάθος των έργων του Παρίση ανιχνεύεις τον καλλιτέχνη-δάσκαλο, και ο καλλιτέχνης- δάσκαλος μπορεί να […] αγνοεί τα μεθοδολογικά, όχι όμως και τη μεθοδική συνείδηση. Γι’ αυτό ισχύουν «οι νόμοι της τέχνης, της δημιουργίας, της φυσικότητας, της εσωτερικής διάθεσης». Αυτοί είναι που ανοίγουν τον δρόμο τον οποίο ο Παρίσης πορεύεται χωρίς ταλαντεύσεις."
"Ωστόσο, ο Νικήτας Παρίσης ο φίλος και δάσκαλος, ο Νικήτας του μοναδικού λόγου, ο Νικήτας των θαυμαστών έργων θα μένει ζωντανός και ακμαίος σε όλους εμάς που τον αγαπήσαμε και μαζί του πορευτήκαμε και ακόμη πολλοί από εμάς πορευόμαστε στις δύσκολες, αλλά μαγικές ατραπούς της παιδείας και του έντεχνου λόγου."
"Έχω επανειλημμένως μιλήσει για τα κείμενα του Παρίση, με αντικειμενικότητα, χωρίς να αφήσω τη φιλική σχέση να με παρασύρει σε μεροληπτικές εκτιμήσεις. Εδώ θα ήθελα μόνο να σταθώ για λίγο στη γλώσσα του. Πλούσια και ευρηματική, σε όλη τη συγχρονία και τη διαχρονία της, με συνδυασμούς αναπάντεχους και χαρακτηρισμούς ποιητικούς. Με επίθετα χαρακτηριστικά, όχι κοσμητικά, που εντυπωσιάζουν."
«Όσο κι αν πιέζω τη μνήμη μου, δεν μπορώ να εντοπίσω τον χρόνο και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γνωρίστηκα με τον Νικήτα Παρίση. Τον θεωρώ περίπου δεδομένο και παρόντα σε όλες τις δεκαετίες που έχω διανύσει μέχρι σήμερα, όπως ακριβώς πιστεύεις πως τα δέντρα που βρίσκονται έξω από το παράθυρό σου υπήρχαν εκεί ανέκαθεν, χωρίς να αναρωτιέσαι πότε και ποιος τα φύτεψε. Τούτη η τυχαία και αιφνίδια παρομοίωση με τα δέντρα ταιριάζει πολύ, νομίζω, στη φιλική σχέση μου με τον Νικήτα· δηλώνει εμμέσως τις βαθιές ρίζες που συνδέουν τον ίδιον με το υπέδαφος της ελληνικής παιδείας, αρχαίας και νεοελληνικής».
"Ο Νικήτας Παρίσης, γεννημένος την 1η Αυγούστου του 1935, ανήκει στη λεγόμενη Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά συγγραφέων - την ιδιωτικότερη και εξομολογητικότερη σε σχέση με την Πρώτη - αν και πρωτοδημοσιεύει πολύ μεταγενέστερα. Σημασία, βέβαια, δεν έχει πότε αποφασίζει κάποιος να δημοσιεύσει, αλλά οι συνθήκες μέσα στις οποίες διαμορφώνει την προσωπικότητά του και οι οποίες καθορίζουν τόσο την αισθητική του όσο και τις θεματικές επιλογές του. Η Δώρα Μέντη σημειώνει μεταξύ άλλων πως «ο ταραγμένος μεταπολεμικός κόσμος, η κοινωνική αλλοτρίωση, η αστικοποίηση, η νοσταλγία του γενέθλιου χώρου, η ανθρώπινη μοναξιά αποτελούν τα πιο αγαπητά θέματα νεότερων πετυχημένων διηγηματογράφων», κάτι που φυσικά ισχύει και στην περίπτωση του Ν. Παρίση."
Ανθολογία Διηγημάτων Χρ. Μηλιώνη, εκδ. Μεταίχμιο, 2021, σελ. 327
Γράφει η Χριστίνα Αργυροπούλου
Το παρόν άρθρο πραγματεύεται το φαινόμενο των θεατρικών διασκευών έργων της αφηγηματικής πεζογραφίας και διερευνά τις διαστάσεις, τις προοπτικές, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η πρακτική αυτή προσδιόρισε, σε μεγάλο βαθμό, τη φυσιογνωμία της σύγχρονης ελληνικής θεατρικής παραγωγής.
Οι Κ. Αγγελάκος και Γ. Σπανός συζητούν για τις αλλαγές στην εξέταση της Γλώσσας-Λογοτεχνίας στο Λύκειο.
του Κώστα Μπαλάσκα
*Ομιλία που εκφωνήθηκε στη Διημερίδα που οργάνωσε το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για τη Λογοτεχνία στην εκπαίδευση (21-22 Μαΐου 2021).
