ShareThis
Η Javascript πρέπει να είναι ενεργοποιημένη για να συνεχίσετε!

Αρχείο

Τεύχος 180

ΣΧΟΛΙΑ

Τράπεζα Θεμάτων Διαβαθμισμένης Δυσκολίας (Τ.Θ.Δ.Δ.) στο μάθημα της Ιστορίας Λυκείου; Ίσως μία άλλη.

"Ο στόχος μου ήταν να αναδείξω την κατά την εκτίμησή μου ασυμβατότητα της ΤΘΔΔ, όπως αυτή καλείται να λειτουργήσει σήμερα, με βασικά διακυβεύματα της σύγχρονης ιστορικής εκπαίδευσης. Πιστεύω ωστόσο ότι θεσμικές αλλαγές μπορούν να την μετατρέψουν σε πολύ χρήσιμο, ανοιχτό και προσβάσιμο σε όλους-όλες αποθετήριο, με πολυτροπικό υλικό, που θα υποστηρίζει πολυεπίπεδα και δεν θα ποδηγετεί τη διδακτική πράξη."

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ

ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ

Ιστορία και ιδεολογία

Σχόλιο του Κ. Μπαλάσκα στο τεύχος 180

"Κάθε επιστήμη είναι αξιόπιστη στην έρευνά της, αλλά η ίδια η επιστήμη δε μιλάει. Μιλούν για λογαριασμό της οι επιστήμονες, που δεν είναι πάντα ούτε όλοι ούτε εξίσου αξιόπιστοι. Στα ίδια συμπτώματα οι γιατροί μπορούν να κάνουν διαφορετικές αναγνώσεις-διαγνώσεις. Το ίδιο και η Ιστορία. Ασφαλώς η Ιστορία είναι και αξιόπιστη και αντικειμενική και ουδέτερη, διότι ξέρει όλα τα δρώντα πρόσωπα και τις προθέσεις τους, ξέρει όλες τις πράξεις και τα γεγονότα σε όλες τους τις λεπτομέρειες, αλλά δε μιλάει αυτή. Για λογαριασμό της μιλούν οι ιστορικοί, οι οποίοι όμως, όσο και αν το θέλουν, δε μπορούν να είναι σε απόλυτο βαθμό αξιόπιστοι, ουδέτεροι, αμερόληπτοι, αντικειμενικοί. Γιατί; "

ΣΧΟΛΙΑ

Αριστοτέλης - Μαρξ: συγκλίνοντα και αποκλίνοντα ζητήματα

Η μέθοδος του Μαρξ από το αφηρημένο στο συγκεκριμένο διαφέρει από την ανάλογη εγελιανή, καθόσον προϋποθέτει την εποπτεία και την αντίληψη των γεγονότων της πραγματικότητας.  Η θέση αυτή του Μαρξ συναντάται με τις αντιλήψεις του Αριστοτέλη  για τη διαδικασία της νόησης ως μετάβασης στις έννοιες των ιδιοτήτων που προσιδιάζουν στα πράγματα. 

ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ (Φιλοσοφία, Γλώσσα, Λογοτεχνία, Νέες Τεχνολογίες)

Από τον αφηγηματικό στον δραματικό λόγο. Η θεατρική διασκευή ως μέθοδος και διαδικασία ώσμωσης των λογοτεχνικών γενών

Το παρόν άρθρο πραγματεύεται το φαινόμενο των θεατρικών διασκευών έργων της αφηγηματικής πεζογραφίας και διερευνά τις διαστάσεις, τις προοπτικές, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο η πρακτική αυτή προσδιόρισε, σε μεγάλο βαθμό, τη φυσιογνωμία της σύγχρονης ελληνικής θεατρικής παραγωγής.

Μαθαίνω πώς να μαθαίνω: Εφαρμόζοντας μεταγνωστικές διεργασίες στο μάθημα της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας

Το άρθρο πραγματεύεται τις μεταγνωστικές διεργασίες που συντελούνται κατά τη μάθηση στο σχολικό περιβάλλον και ιδιαίτερα στο μάθημα της Γερμανικής ως ξένης γλώσσας. Στόχος του άρθρου αποτελεί η διερεύνηση της χρήσης μεταγνωστικών διεργασιών στο ξενόγλωσσο μάθημα με σκοπό την ανάπτυξη των δεξιοτήτων της αυτο-ρύθμισης των μαθητών και κατά επέκταση τη βελτίωση των γνωστικών επιδόσεών τους.

«Ο Οδυσσέας αφηγείται σε πολλές γλώσσες». Ένα διδακτικό παράδειγμα για την αξιοποίηση της πολυγλωσσίας στην τάξη

Η πρόταση που ακολουθεί αξιοποιεί την πολυγλωσσία μέσα από μια δραστηριότητα που δοκιμάστηκε στο μάθημα της Οδύσσειας κατά το σχολικό έτος 2020-2021. Το μεγαλύτερο μέρος της δράσης πραγματοποιήθηκε εξ αποστάσεως, τόσο σύγχρονα όσο και ασύγχρονα, λόγω της πανδημίας και των ιδιαίτερων εκπαιδευτικών συνθηκών που αυτή δημιούργησε.

Η δυναμική των νέων τεχνολογιών στη διαπολιτισμική εκπαίδευση: αναγκαιότητα και χρήση στις σχολικές τάξεις

Το υπό διερεύνηση θέμα μας σχετίζεται με το κατά πόσο μπορούν οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) να υποστηρίξουν την εν λόγω διαπολιτισμική ένταξη και ολοκλήρωση στον χώρο της εκπαίδευσης και με ποιον τρόπο.

ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΕΣ

Οβίδιος, Ηρωίδες

Οβίδιος, Ηρωίδες, Εισαγωγή - Κείμενο – Μετάφραση - Σχόλια Β. Βαϊόπουλος, Α.Ν. Μιχαλόπουλος,  Χ.Ν Μιχαλόπουλος, σελ. 639, Εκδόσεις Gutenberg

Γράφει η Ελευθερία Παπαμανώλη

Ανθολογία Διηγημάτων Χρ. Μηλιώνη

Ανθολογία Διηγημάτων Χρ. Μηλιώνη, εκδ. Μεταίχμιο, 2021, σελ. 327

Γράφει η Χριστίνα Αργυροπούλου

Αφιέρωμα στον Νικήτα Παρίση

Για τον παππού

"Και στο σχολείο, όταν στο μάθημα των Αγγλικών έπρεπε να γράψουμε μία έκθεση για κάποιον «καθημερινό ήρωα», εγώ χωρίς να διστάσω καθόλου ήξερα ότι θα έγραφα για τον παππού, γιατί τον θεωρούσα και πάντα θα τον θεωρώ τον ήρωά μου."

Εμείς, μπαμπά, θα συνεχίσουμε

"Αυτός ήταν ο μπαμπάς: ένας άνθρωπος που γεννήθηκε καλοκαίρι, έκανε το γάμο του καλοκαίρι και τελικά το καλοκαίρι χάθηκε – για να μην διαταράξει ποτέ το σχολικό έτος, ένας άνθρωπος που έφτασε 80 κι ακόμα είχε διάβασμα και πήγαινε σχολείο, σαν τα παιδιά ή τα εγγόνια του. Και δίδασκε ασταμάτητα: όταν κατάλαβε ότι δεν μπορεί πλέον να διδάσκει παιδιά, συνέχισε διδάσκοντας συναδέλφους, μεταδίδοντας σε όλους την αγάπη του για την ποίηση."

«Εγώ με ξένα τούβλα δε χτίζω»

"Ο Νικήτας Παρίσης, γεννημένος την 1η Αυγούστου του 1935, ανήκει στη λεγόμενη Δεύτερη Μεταπολεμική Γενιά συγγραφέων - την ιδιωτικότερη και εξομολογητικότερη σε σχέση με την Πρώτη - αν και πρωτοδημοσιεύει πολύ μεταγενέστερα. Σημασία, βέβαια, δεν έχει πότε αποφασίζει κάποιος να δημοσιεύσει, αλλά οι συνθήκες μέσα στις οποίες διαμορφώνει την προσωπικότητά του και οι οποίες καθορίζουν τόσο την αισθητική του όσο και τις θεματικές επιλογές του. Η Δώρα Μέντη σημειώνει μεταξύ άλλων πως «ο ταραγμένος μεταπολεμικός κόσμος, η κοινωνική αλλοτρίωση, η αστικοποίηση, η νοσταλγία του γενέθλιου χώρου, η ανθρώπινη μοναξιά αποτελούν τα πιο αγαπητά θέματα νεότερων πετυχημένων διηγηματογράφων», κάτι που φυσικά ισχύει και στην περίπτωση του Ν. Παρίση."

Μνήμη Νικήτα Παρίση

«Όσο κι αν πιέζω τη μνήμη μου, δεν μπορώ να εντοπίσω τον χρόνο και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες γνωρίστηκα με τον Νικήτα Παρίση. Τον θεωρώ περίπου δεδομένο και παρόντα σε όλες τις δεκαετίες που έχω διανύσει μέχρι σήμερα, όπως ακριβώς πιστεύεις πως τα δέντρα που βρίσκονται έξω από το παράθυρό σου υπήρχαν εκεί ανέκαθεν, χωρίς να αναρωτιέσαι πότε και ποιος τα φύτεψε. Τούτη η τυχαία και αιφνίδια παρομοίωση με τα δέντρα  ταιριάζει πολύ, νομίζω, στη φιλική σχέση μου με τον Νικήτα· δηλώνει εμμέσως τις βαθιές ρίζες που συνδέουν τον ίδιον με το υπέδαφος της ελληνικής παιδείας, αρχαίας και νεοελληνικής».

Σχεδόν συγγενείς

"Έχω επανειλημμένως μιλήσει για τα κείμενα του Παρίση, με αντικειμενικότητα, χωρίς να αφήσω τη φιλική σχέση να με παρασύρει σε μεροληπτικές εκτιμήσεις. Εδώ θα ήθελα μόνο να σταθώ για λίγο στη γλώσσα του. Πλούσια και ευρηματική, σε όλη τη συγχρονία και τη διαχρονία της, με συνδυασμούς αναπάντεχους και χαρακτηρισμούς ποιητικούς. Με επίθετα χαρακτηριστικά, όχι κοσμητικά, που εντυπωσιάζουν."

Νικήτας Παρίσης

"Ωστόσο, ο Νικήτας Παρίσης ο φίλος και δάσκαλος, ο Νικήτας του μοναδικού λόγου, ο Νικήτας των θαυμαστών έργων θα μένει ζωντανός και ακμαίος σε όλους εμάς που τον αγαπήσαμε και μαζί του πορευτήκαμε και ακόμη πολλοί από εμάς πορευόμαστε στις δύσκολες, αλλά μαγικές ατραπούς της παιδείας και του έντεχνου λόγου."

Γεια σου, Δάσκαλε

"Τι θυμάμαι τόσα χρόνια μετά, Δάσκαλε; Κουβαλάω το βάρος του προσώπου σου, τη διαρκή απαίτηση για το καλύτερο και την ενθάρρυνση. Τις λέξεις, μια μια, λόγου φροντισμένου. Και, λεπτομέρεια μικρή, την επιβολή στο κοινό με ένα απλό κοίταγμα. Την ησυχία στην τάξη με ένα ακούμπημα του δαχτύλου στο ξύλο του τραπεζιού. Το βάρος του προσώπου, που λέγαμε."

Νομοτελειακά

"Αυτό που, προσωπικά, με δίδαξε ήταν ένα κεφαλαιώδες μάθημα δημοκρατίας. Ήταν - και στις ψυχές μας παραμένει - σημείο αναφοράς, αλλά μας δίδαξε ότι στη ζωή του καθενός αρχηγός και φάρος είναι η αξία του."

Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευση, ολική, μερική ή περιληπτική αναπαραγωγή, η κατά παράφραση ή διασκευή των κειμένων που περιέχονται στο τεύχος με οποιονδήποτε τρόπο (ηλεκτρονικό, μηχανικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο), χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη.

ISSN 1105-4255

Ενημερωτικό δελτίο